Hipertansiyon nedir ? 

    Kan basıncının normal seviyenin üzerinde olması hipertansiyon olarak adlandırılır.

    Normal kan basıncı değerleri sistolik (büyük tansiyon) 120-139 mm Hg ve diastolik (küçük tansiyon) için 80-89 mm Hg´dir. Sistolik kan basıncının 140 mm Hg ve üzeri olması, diastolik kan basıncının ise 90 mm Hg ve üzeri olması taktirinde Hipertansiyon tanığı koyulur.

    Hipertansiyon, basta kalp hastalıkları olmak üzere daha birçok hastalığa sebep olabilir. Hipertansiyonun tedavisinde ki ilk amaç bu kan basıncı seviyesini kontrol altına alıp kalp hastalıkları ve organ hasarı riskini azaltmaktır.

    İlaç tedavisinin kan basıncı kontrolü için gerekli olduğu yaygın olarak kabul edilmekle birlikte, farmakolojik olmayan tedavinin de önemli bir yeri olduğu unutulmamalıdır.
İlaç tedavisinin dışında kan basıncını düşürmenin en etkili yöntem yasam tarzında yapılan değişikliktir.

Tansiyonu düşürmenin en etkili yolları nelerdir ?

1) Zayıflamak ! (Sadece 5 kg zayıflayarak kan basıncı 10/5 mm Hg bir oranla düşürülebilir. BMI 25 kg/m2 altında olmalıdır.­)

2) Fiziksel aktivite ! (Haftada 3 kere kardio yapmak kan basıncını 10/8 mm Hg düşürür. Günlük en az 30 dakika fiziksel aktivite de bulunmak gerekir.)

3) DASH diyeti uygulamak

4) Tuz alimini kısıtlamak  ! (Günlük tuz alımı 2,4 g kadar kısıtlanmalıdır.)

5) Alkol tüketimini kısıtlamak

6) Potasyum ağırlıklı beslenmek 

7) Omega-3 kan basıncını düşürme etkisine sahiptir

7) Vejetaryen tarzı beslenmek

8) Sigara kullanıldığı taktirde bırakmak 

DASH diyeti nedir ve nasıl uygulanır ?

DASH diyeti, hipertansiyonu durdurmak için uygulanan bir diyet türüdür.

DASH diyetini uygularken çok tüketilmesi gereken besinler bunlardır:
– Sebve/meyvenin,
– Az yağlı süt ürünlerinin,
– Beyaz et ve balık türlerinin,
– Kuruyemiş gibi besinlerden zengin olmasıdır.

DASH diyetini uygularken daha az tüketilmesi gereken besinler ise bunlardır:
– Kırmızı et,
– Yağlar,
– Şekerleme ürünleri,
– Şekerli içecekler

Tuz alımı nasıl azaltılır ?

• Yemeklere fazladan tuz katılmamalıdır
• Paketi ürünlerden uzak durulmalıdır !                                                                                                            Çoğu besinler doğal olarak tuz içerirler; ekmek, et ve balık ürünleri, süt ürünleri ve sebze tüketirken sodyum miktarının düşük olmasına dikkat edilmelidir.
• Sodyumdan fakir olan ve potasyumdan zengin olan besinler tercih edilmelidir. Sodyumun bol bulunduğu besinler potasyumdan fakirdir, potasyumdan zengin olan besinler ise sodyumdan fakirdir.

Potasyumdan zengin olan besinler yeşil sebzeler, süt ve süt ürünleri ve meyvelerdir.
Örnek muz, ananas, kivi, avokado, brokoli, ıspanak, badem, süt, kavun ve yoğurt.

Büşra Demir

Kaynakça:

Sunil Nadar ve Gregory lip. “Bölüm 10: Non-pharmacological management of Hypertension”, Oxford University Press, 2009.

Mancia ve ark., ESH/ESC Guidelines for the management of arterial Hypertension, J Hypertens 2013; 31:1281-1357.