Hangi soruya cevap arıyorsun?
Karbonhidratların Önemi
Karbonhidratlar, vücudumuzun temel enerji kaynağıdır. günlük almamız gereken enerjinin %55-60’ını karbonhidratlardan karşılarız. 1 gram karbonhidrat, vücutta ortalama 4 kkal’lik bir enerji oluşturur. Beyin, sinir sistemi ve alyuvarlar normal koşullarda, enerji kaynağı olarak yalnızca, bir karbonhidrat olan glikozu yani kan şekerini kullanırlar. Karbonhidratlar çok az alınırsa veya vücutta kullanılmazsa (diyabette olduğu gibi), vücudumuz enerji ihtiyacını protein ve yağdan karşılamaya çalışır. Bu durumda, kanda asit yapan maddeler artar. Kanın asitliğinin artması, vücudun çalışma düzenini bozar.
Karbonhidtarlar Hiç Alınmazsa Ne olur?
Besinlerin yokluğunda, kanda glikoz, aminoasit ve triaçil gliserol seviyeleri düşmeye başlar. İnsülin salınımı azalır, glukagon salınımı artar. Açlıkta metabolizma için gerekli olan besinler alınmadığından, gerekli olan substratlar vücuttaki dokuların yıkılmasıyla sağlanır. Aslında açlık metabolizmasıyla diyabet metabolizması çok benzerdir. Açlıkta yakıt olarak kullanılacak substrat (karbonhidrat, protein, yağ) yoktur. Diyabette ise, insülin eksikliğinden yada yokluğundan dolayı bu substratların kullanımı bozulmuştur.
Ketozis
Vücutta karbonhidrat yokluğunda, beyin yakıt için glikoz yerine ketonları kullanmaya başlar. Ketozis ölüme kadar devam eder. Yağ dokuları bittiğinde, vücutta kalan proteinler de hızla kullanılır, ölüm gerçekleşir.
Açlıkta İskelet Kasları
İskelet kasları ilk 2 hafta yağ asitlerini ve keton cisimlerini kullanır. 3. haftadan sonra keton cisimleri kullanımı azalır, neredeyse tamamen yağ asitleri kullanılır. Açlığın ilk birkaç gününde hızlı bir kas protein yıkımı vardır. Vücuttaki proteinlerin 1/3’ü enerji olarak kullanılınca elzem protein kaybı da artar.
Açlıkta Beyin
Açlığın ilk günlerinde beyin yakıt olarak sadece glikozu kullanmaya devam eder. Önceleri beyinin glikoz ihtiyacı glukoneogenez yoluyla sağlanırken, vücut proteinleri korumak amacıyla, uzamış açlıkta (4. günden sonra) kandaki keton cisimlerinin belirgin düzeyde yükselmesi sonucunda beyin tarafından yakıt olarak kullanılır.
Kaynakça
ALPHAN,Emel, hastalıklarda beslenme tedavisi,Hatiboğlu yayınları,5.baskı,2019.
