Hangi soruya cevap arıyorsun?
Akdeniz Diyeti
Beslenmenin sağlık üzerindeki etkileri incelendiğinde, özellikle besin çeşitliliğinin önemi vurgulanmaktadır. Besin çeşitliliği ile çok sayıda makro ve mikro besin ögeleri vücuda alınmaktadır. Akdeniz diyetinin temel özelliği de yeterli besin çeşitliliğine sahip olmasıdır. Sebze, meyve, ekmek ve diğer tahıllar, kuru baklagiller ve yağlı tohumlar gibi bitkisel kaynaklı besinler Akdeniz diyetinde sıklıkla yer almaktadır. Ayrıca Akdeniz diyetinde temel yağ kaynağı olarak zeytinyağı tercih edilmektedir. Kırmızı etin ayda 1-2 kez tüketilmesi, balığın beslenmede önemli yer tutması da Akdeniz diyetinin göze çarpan diğer özellikleri arasındadır.
Akdeniz Diyetinin İçeriği
Bu olumlu özellikleri ile Akdeniz diyetinin sağlık üzerinde koruyucu etkileri bulunmaktadır. Akdeniz diyetinin koruyucu etkileri besinler ile vücuda alınan posa/lif, çoklu doymamış yağ asitleri, biyoaktif bileşenler ve antioksidanlar ile ortaya çıkmaktadır.
Akdeniz diyeti tahılları, kurubaklagilleri, sebze ve meyveleri zengin içeren; kırmızı eti ve diğer doymuş yağ kaynaklarını az içeren bir beslenme tipidir. Bol tüketilen sebze ve meyveler sayesinde C vitamini, karotenoidler, biyoflavanoidler, E vitamini, kükürtlü bileşikler gibi antioksidanlardan da zengindir.
En Önemli Sağlık Yararı
Akdeniz diyetinin en önemli sağlık yararı, kalp ve damar hastalıklarına karşı yüksek oranda önleyici olmasıdır. Beslenmenin kan kolesterol seviyesini yükseltici doymuş yağlardan az olması, oksidasyona dayanıklı ve kan lipitlerini yükseltmeyen zeytinyağının yer alması, kan pıhtılaşmasını önleyici alfa-linolenik asitten zengin olması, LDL-kolesterolün oksidasyonunu önleyici antioksidanlardan zengin olması nedeniyle koroner kalp hastalığı ve kanserden koruyucu bir beslenme biçimi olarak kabul edilmektedir.
Genel Olarak Önemli Sağlık Yararlarını Sıralarsak;
► Kan basıncının (tansiyonun) ideal seviyelerde seyretmesini sağlar.
► Kalp kasının gücünü arttırır.
► Kalple ilgili hastalıkları ve buna bağlı olarak ani ölüm riskini azaltır.
► Azami oksijen alımında laktat oluşumunu azaltır. Bu durum kas yorgunluğunun azalmasını sağlar.
► Egzersiz sırasında dayanıklılığı arttırır.
► Metabolizmayı hızlandırır.
► Obeziteyi yüksek oranda önler.
► İyi kolesterolün (HDL); kötü kolesterole (LDL) oranını arttırır.
► Eklemlerin yapı ve işlevlerini iyileştirir.
► Kas gücünü arttırır.
► Kan plateletlerinin agregasyonunu azaltarak kanda pıhtı oluşumunu önler.
► Osteoporoz (kemik erimesi) oluşumunu önler.
► Vücutta glikozun doğru kullanımını arttırarak diyabetin (şeker hastalığı) önlenmesi ve kontrolünde yardımcı olur.
KAYNAKÇA
Barbaros B, Kabaran S. Akdeniz Diyeti ve Sağlığı Koruyucu Etkileri. Beslenme ve Diyet Dergisi. 15 Ağustos 2014; 42(2): 140-7.
Helsing E. Traditional diets and disease pattems of mediterranean, circa 1960. American Journal of Clinical Nutrition 61: (6 supplement) 1329,1995.
Baysal A. Sağlıklı Beslenme ve Akdeniz Diyeti. Beslenme ve Diyet Dergisi. 25(1): 21-29,1996.
