Başlangıç / Anne & Çocuk / Galaktagog Nedir? Galaktagog Kullanımı Önerilmeli Midir?

Galaktagog Nedir? Galaktagog Kullanımı Önerilmeli Midir?

Galaktogog Nedir?

Galaktogog, anne sütünün üretiminin başlaması, sürdürülmesi ve arttırılmasına yarayan maddelerdir. Anne sütünün üretimi fiziksel, emosyonel ve prolaktin başta olmak üzere birçok hormonun etkileşimi ile olan karmaşık bir olaydır. Birçok ilaç, yiyecek ve şifalı bitkiler galaktogog olarak sayılabilir. Galaktogog olarak kabul edilen besin maddelerinin birçoğunun mekanizması bilinmemektedir.

  • Dünyada farklı toplumlarda geleneksel olarak bazı gıdalar ve bitkiler ile annenin, emzirme döneminde güçlendirilmesi ve laktasyonun kolaylaştırılması düşünülmüştür. Galaktagog olarak bilinen bazı bitkiler vardır. Bu bitkiler arasında; çemen otu, keçisedefi otu, boğa dikeni (Silybum marianum), yulaf, karahindiba, darı, deniz yosunu, anason, fesleğen, peygamber dikeni, rezene tohumu, hatmi, banağacı yaprağı ve ahududu vardır.

Galaktagog Kullanımı

  • Galaktogogların en sık kullanım alanlarından biri prematüre veya diğer nedenlerle bebekleri yeni doğan yoğun bakım ünitesinde yatan annelerin azalan sütlerini arttırmak içindir. Dünyada birçok anne, şifalı bitki ve yiyecekleri sütünün artması için kullanır. Şifalı bitkilerin kullanımı, dozu, bileşimi ile ilgili standart bilgi yoktur. Sütü arttıran şifalı bitkiler: Çemen Otu, Keçi Sedef Otu, Boğa Dikeni, Anason, Fesleğen, Rezene Tohumu gibi bitkiler ve lokuma benzer şekerleme gibi tatlılardır.
Yapılan geniş kapsamlı bir derleme çalışmasında etnomedikal olarak kullanılan ve literatüre galaktagog olarak giren 400’den fazla tıbbi bitki olduğu söylenmektedir. Aynı zamanda süt üretiminde arttırıcı etkisi olan sentetik galaktagoglarda bulunmaktadır (Domperidone, metoclopyramid). Fakat yan etkileri nedeniyle kullanımları tartışmalıdır.

Galaktogog Kullanımı Önerilmeli Midir?

Galaktogog kullanımını önermek için yeterli randomize kontrollü çalışma bulunmadığından profilaktik olarak veya rutin kullanımları önerilmemektedir. Prematüreler, çoğul gebelikler ya da sütün yetersiz alındığı seçilmiş olgularda, emzirme danışmanlığının yerini almadan, anneye destek amaçla verilebilir. Etkinin değerlendirilmesi, kişisel duyarlılıklar ile yan etkileri açısından anne ve bebek yakından izlenmelidir.

Emzirme Döneminde Beslenme Nasıl Olmalı?

  • Galaktogog olarak fazla tüketilen besinlerden birçoğunun mekanizması tam olarak bilinmemekte ve fazla tüketim sonucunda annelerde istenmeyen kilo artışına sebep olmaktadır. Oysa yapılmış araştırmalar doğum yapmış kadınların %95-99’unun bebeğini besleyecek kadar süt üretme yeteneğine sahip olduğunu, yeterli sıvı almak ve yeterince dinlenmenin anne sütü miktarını arttırma üzerinde olumlu etki yapacağını göstermektedir. Bebeklerin erken emzirilmeye başlanması ve bebek ağladıkça sık sık emzirilmesi emzirmenin devamlılığı için yeterlidir.
Sonuç olarak, galaktogog kullanmadan önce, emzirme danışmanı tarafından annenin emzirme süreci ve memeler değerlendirilmeli, galaktogog dışı çözümler bulunmaya çalışılmalıdır. Süt yeterli ise anneden kaynaklı anksiyetenin giderilmesi, rahatlaması, emzirme sıklığı ve emzirme pratiğinin değerlendirilmesi faydalı ve yeterli olacaktır. Domperidon ile ilgili olarak yüksek kalitede, bitkisel galaktogoglar ile ilgili de daha yüzeysel çalışmalar yapılmış olsa da net bir sonuç elde edilmemiştir ve potansiyel yan etkilerinin olabileceği görülebilmektedir. Bu nedenle günümüzde belirli bir galaktogog önermek mümkün değildir.

KAYNAKÇA

1)Tanrıverdi, S., Altun Köroğlu, S., Kültürsay, N, & Egemen, A. (2014). Annelerin Anne Sütünü Arttıran Faktörlere İlişkin Görüş ve Yaklaşımları,TheJournal of Pediatric Research1(2):84-6
2)Kayıran, S.M. (2018). Galaktogoglar. Klinik Tıp Pediatri Dergisi,Cilt: 10 Sayı: 6 Kasım - Aralık 2018, s:28-31.
3)Türkyılmaz, C. (2016), Klinik Tıp Pediatri Dergisi Cilt: 8 Sayı: 2 Mart- Nisan 2016
4)Yaman ve Balcı, S, E. (2019). Anne Sütünü Artıran Geleneksel Uygulamalar. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 6(4), s:230-236.
5)Doğan Merih Y., Alioğulları A., Karatana Ö., (2014). Süt Arttırıcı Bitki Çayının Sezaryenle Doğum Yapmış Annelerde Anne Sütünün İçeriği ve Yenidoğanın Fizyolojik Kaybı Üzerine Etkisi, KASHED, 2014, 1(1):80-92
6)Metinoğlu M., (2016). Anne Sütü Üretiminde Etkili Galaktagoglar: Literatür İnceleme, Koru Kadın Doğum ve Lohusalık Kongresi, 2016.

Hakkında: Esin Bağdatlı

Herkese selamm :) Ben Esin, 31.03.1998 Konak/İzmir doğumluyum. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik bölümünden 2020 yılında mezun oldum. Şu an aynı üniversite ve aynı bölümde yüksek lisans eğitimime devam etmekteyim. Bölümümle ilgili araştırmalar yapıp yeni bilgiler öğrenmeyi, kendimi geliştirmeyi, mutfakta vakit geçirmeyi, yeni (sağlıklı) tarifler geliştirmeyi(yapmayı) ve kitap okumayı çok severim. Elimden geldiğince bölümümle ve sağlıkla ilgili güncel bilgileri takip edip araştırmalar yapmayı seviyorum. Bilgi paylaştıkça çoğalır ve ben yaptığım araştırmalarda öğrendiğim bilgileri sizinle paylaşmaktan mutluluk duyarım. Hep birlikte bilimin ışığında ilerleyerek çok güzel ve güncel bilgiler öğreneceğimize eminim. SAĞLIKLA KALIN..!

Buna da bakın

PCOS VE BESLENME

Polikistik Over Sendromu (PKOS) Nedir? İlk önce PCOS nedir? Hangi bireylerde daha sık görülür? Hastalığın …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.