PROPOLİS

Propolis Nedir?

“Propolis” kelimesi Yunancadan “pro” için savunma ve “polis” için şehir anlamına gelmek üzere türetilmiştir.  Genel olarak “arı tutkalı” olarak bilinir ve arılar tarafından farklı bitkilerden biriktirilen, toplandığı yöreye ve kaynağına bağlı olarak rengi sarı yeşilden koyu kahverengine kadar değişen reçineli maddedir.

Propolis, arı kovanındaki deliklerin ve çatlakların kapatılmasında işlev görür. Ayrıca kovanın iç yüzeyini yumuşatmak, kovanın iç sıcaklığını (35 ° C) korumak, vahşi hayvanların istilasını önlemek için kullanılır. Bunun yanında hücre duvarını sertleştirir ve mikroplardan arınmış bir iç ortama katkıda bulunur. Propolis ısıya maruz kaldığında yumuşak ve yapışkan hale gelir. Aynı zamanda hoş bir kokuya sahiptir. 

Propolisin Kimyasal Bileşimi

Propolisin Biyolojik Aktiviteleri

İnsanlar bugüne kadar çeşitli enfeksiyonların tedavisinde propolisten yararlanmışlardır. Propolis, antiseptik, antienflamatuar, antioksidan, antibakteriyel, antimikotik, antifungal, antikanser ve immünomodülatör özellikleri nedeniyle birçok hastalığın tedavisinde rol oynamaktadır. Propolisin bağışıklık savunmasındaki etkisi ve antioksidan özellikleri, biyoaktif fitokimyasalların bileşenlerinden gelir. 

Propolisin Sağlığa Faydaları

Propolis, insan sağlığında önemli rol oynayan ve faydaları bakımından oldukça zengin bir üründür. Başta bağışıklık sistemini düzenlemede görevlidir. Aynı zamanda propolis aşağıdaki sağlık sorunlarının tedavisinde de önemli rol oynar;

Gastrointestinal Bozukluk

Propolisin, ülseratif kolit, ülser, mide ve bağırsak kanserlerinin dışında diğer gastrointestinal sistem rahatsızlıklarına karşı koruma sağladığı ve bu hastalıkların tedavisine de rol aldığı yönünde çalışmalar vardır. Aynı çalışmada propolisin, helicobacter pylori gibi zararlı bakterileri yok ettiği de gösterilmektedir. 

Ağız Sağlığı

Çalışmalar, propolisin antibakteriyel özellikleri nedeniyle bakteriyel plak gelişimini kısıtlayabileceğini göstermiştir. Buna ek olarak propolis içeren gargaralar, cerrahi yaraların iyileşmesinde etkinlik göstermiştir. Propolis özleri, bireyin ağız kokusunun iyileştirilmesine de yardımcı olmuştur. Diş macununa eklenerek kullanılan propolisin, ağızda bakteri oluşumunu azalttığı ve diş eti sorunlarını iyileştirmeye yardımcı olduğu düşünülmektedir. 

Onkolojik Tedavi

Bazı çalışmalarda, propolisin meme kanseri tedavisine yönelik olumlu etkilerinin altı çizilmiştir. Propolisin içerisinde bulunan kafeik asitin kanserli hücrelerin gelişimini engelleyen bir özellik taşıdığı ve bu nedenle akciğer kanserine karşı etkili olduğu bulunmuştur.

Dermatolojik Bakım

Propolis; krem, losyon gibi dermatolojik ürünlerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bir çalışma, propolisin dokulardaki kolajen içeriğini arttırarak yaraların iyileşmesini önemli ölçüde azalttığı belirtilmiştir.

Propolisin Kullanım Şekilleri

Propolis doğal ilaçların başında gelen ve güvenilir bir diyet üründür. Piyasada sprey, kapsül, tablet, granül, krem ve şeklinde bulunmaktadır. Düzenli alındığında herhangi bir yan etki yapmadığı, birçok hastalığa karşı olumlu etki gösterdiği bilinmektedir. Fakat bazı bireylerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu yüzden bireylere ilk kez kullanılmadan önce doktora danışmaları gerektiği önerilmektedir.

Kaynakça

Braakhuis, A. (2019). Evidence on the Health Benefits of Supplemental Propolis. Nutrients, 11(11), 2705.

Przybyłek, I., & Karpiński, T. M. (2019). Antibacterial Properties of Propolis. Molecules, 24(11), 2047.

Pasupuleti, V. R., Sammugam, L., Ramesh, N., & Gan, S. H. (2017). Honey, Propolis, and Royal Jelly: A Comprehensive Review of Their Biological Actions and Health Benefits. Oxidative Medicine and Cellular Longevity.

Kumova, U. (2002). Önemli Bir Arı Ürünü: Propolis. Uludağ Arıcılık Dergisi, 2(2), 10-24.

Doğan, N., & Hayoğlu, İ. (2012). Propolis ve Kullanım Alanları. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 16(3), 39-48.