Hangi soruya cevap arıyorsun?
Glutatyon, antioksidanlar içinde en güçlü olan ve vücudun hücre ve dokusunda görev alan bir tripeptid aminoasit molekülüdür. L-sistein, L-glutamat ve glisin aminoasitlerinden oluşur. Glutatyon reaktif oksijen molekülleri ve serbest radikalleri yok ederek vücudu korur.
Glutatyon Ne İşe Yarar?
Hücrelerimizin enerji santralleri olan mitokondrilerin sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için glutatyon antioksidanı gereklidir. Glutatyon antioksidanı sağlıklı olmak ve hastalıklardan korunmak için en önemli moleküllerden biridir. Yaşlanma, kanser, kalp damar hastalıkları, bunama (demans) ve başka birçok kronik/dejeneratif hastalığın önlenmesinde temel öneme sahiptir. Bu özellik yapısındaki üç yapı taşından oluşur. Bunlar az önce bahsettiğim sistein, glisin ve glutamin aminoasitleridir.
Glutatyon vücudumuzda doğal olarak üretilir.
Sağlıklı kalmak, performansınızı artırmak, hastalıkları önlemek ve yaşlanmanın etkilerinden korunmak, bağışıklık işlevi ve enflamasyonun kontrolü için glutatyon düzeyleri yüksek tutulmalıdır!
Glutatyona “ana anti-oksidan” denilmesinin sebebi, onun serbest radikalleri yakalayarak karaciğere taşıması ve burada kendisini yenileyerek tekrar işine geri dönmesidir. Serbest radikaller, çoğu zaman normal hücre metabolik oksidasyonunun yan ürünleri ve toksik atıklarıdır. Anti-oksidanlar tarafından etkisiz hale getirilmediklerinde otoimmün hastalıklara, kanser gibi kronik hastalıklara yol açabilirler.
Glutatyon Eksikliği Neden Olur?
Vücudumuzdaki glutatyon (GSH) düzeylerindeki eksiklik iç ve dış faktörler olmak üzere iki kategoriye bağlı olabilir.
İç Faktörler
Vücudumuzda bağışıklık, DNA onarımı, oksidatif stresten korunma gibi çeşitli süreçlerin önemli bir parçası olan glutatyona duyulan gereksinimin artmasıyla ilgilidir.
Dış Faktörler
İse her gün maruz kaldığımız toksik ve zararlı maddeler gibi kayda değer miktarda glutatyonun detoksifikasyon için kullanılması sonucunu doğurur. Bu maddelere asetaminofen (parasetamol), aseton,
akaryakıt ve yan ürünleri,ağır metaller verilebilir.
Glutatyon Düzeylerini Artıran Besinler ve Destekler Nelerdir?
- Karaciğerde glutatyon üretimini artırmaya yardımcı olan besinler (glutatyon prekürsörleri) arasında kükürtten zengin olan sarımsak, soğan, brassica grubu sebzeler (brokoli, lahanagiller, su teresi, karnabahar, brüksel lahanası), radika, şalgam sayılabilir.
- N-acetyl-cysteine (NAC) glutatyon üretimini uyaran değerli bir destektir. Ucuz ve hızlı etkilidir. NAC ile GSH düzeylerindeki yükselme birkaç saat süren geçici bir yükselmedir.
- SAMe – S-adenosyl-methionine – kısmen sisteine dönüştürelen bir methionin türüdür, siroz ve kolestaz tedavisinde kullanılır. Duygu durumunu stabilize eden popüler bir destektir.
- Folat, vitamin B6 ve vitamin B12, biotin gibi metilasyon nütrientlerini içeren karaciğer, mercimek, ıspanak, kuşkonmaz, avokado, maydanoz, pancar, börülce tüketilmesi önerilir.
KAYNAKÇA
Glutathione in foods listed in the National Cancer Institute's Health Habits and History Food Frequency Questionnaire. Jones DP Nutr Cancer. 1992;17(1):57-75.; Alan Pressman “Glutathione. The Ultimate Antioxidant”; Leo Nollet “Handbook of Analysis of Active Compounds in Functional Foods”, pp.73-74; Lester Packer “Handbook of Antioxidants”, pp. 551-552
(High-dose intravenous glutathione in man. Pharmacokinetics and effects on cyst(e)ine in plasma and urine. Aebi S, Assereto R et al. Eur J Clin Invest. 1991 Feb;21(1):103-10).
