Kudret Narı (Momordica Charantia) ve Sağlığa Etkileri

Kudret Narının Kökeni

Kabakgiller (cucurbitacacease) familyasına ait olan kudret narı; tek yıllık yetişen, ince, tırmanıcı ve yaprakları sarmaşık şeklinde büyüyen tropik bir bitkidir. Meyvelerin olgunlaşmamış hali yeşilken, olgunlaştığında kırmızı-turuncu renk almaktadır. Bitkinin; acı kabak, acı kavun, karela, balsam elması ve balsam armudu olmak üzere farklı isimleri bulunmaktadır. Bitkinin ana vatanı Hindistan olup, Türkiye’de en çok Marmara bölgesinin batısında ve Ege bölgesinde yetişmektedir. Hem besin maddesi hem de bitkisel ilaç olarak tercih edilmektedir.

Kudret Narının Bileşenleri

Biyolojik olarak etkin birçok bileşik ve maddeyi içermektedir. Bitkinin içerdiği başlıca maddeler momordicin, momorcharin, momordin, charantin, polipeptid-p, cucurbitacin B’dir. Yağ ve protein açısından oldukça zengin bir tohum içeriğine sahiptir. Bitkinin tohum içeriğinin %60’ını konjuge linolenik asit izomerleri oluşturur. Aynı zamanda yüksek miktarda C vitamini içeren kudret narının meyve ve yaprakları; özellikle demir,kalsiyum,magnezyum,fosfor ve B vitamini kaynağıdır. Bunların yanında beta karoten, potasyum, A vitamini ve çinko içerdiği de bilinmektedir.

Kudret Narının Tıbbi Özellikleri

Yara İyileştirmedeki Rolü

Flavonoidler bitkilerde bulunan çeşitli fonksiyona sahip doğal ürün grubudur.Bu bileşiklerin antioksidatif,antienflamatuar,antimikrobiyal olduğunu gösteren birçok çalışma mevcuttur. Yara iyileşme sürecini teşvik eden kudret narı; esas olarak büzücü ve antimikrobiyal özelliğinden dolayı, yara kasılmasını ve epitelizasyon oranını arttırmaktadır. Yüksek miktarda bulunan C vitamini, yara iyileşmesi için gerekli olan kolajen sentezinde kofaktördür. A vitamini ise fibroblans stimülasyonu, kolojen çapraz bağları oluşumu ve epitelizasyon için gereklidir. Çinko da yine yara iyileşmesi için önemli olan bir diğer maddedir.Ülkemizde açık yaraların, uçuk ve kesiklerin, peptik ülserin tedavisinde kudret narı kullanılmaktadır.

Kudret Narı ve Diyabet

Kudret narı kimyasal olarak charantin adı verilen steroidal saponinler, insülin benzeri bileşikler, kan şekeri seviyesini düzenleyen alkoloidleri içermektedir. Bu bileşiklerin kullanımına bağlı olarak kan şekerinin düzenlendiği bilinmektedir.

Kudret Narı ve Antikanser

Kudret narı özütü kullanılarak kanseri önleyici çalışmalar yapılmıştır. Kan, göğüs, kolon, baş ve boyun, karaciğer, böbrek,mide, beyin, prostat,deri kanserlerinde; apoptozu indükleme, tümör oluşumunu önleme, hayatta kalma ve bağışıklığı arttırma, kanser kök hücrelerinin inhibasyonu gibi farklı etkiler gözlemlenmiştir.

Kudret Narının Kullanım Şekli

Yaygın olarak kudret narı ekstraktı olarak tüketilmektedir. Olgunlaşmış kudret narı meyvesi küçük parçalara ayrılıp, zeytinyağının içinde 4-6 hafta kadar güneşte bekletilir. Andından karıştırılarak homojen hale getirilerek yara iyileşmesinde kullanılır.Mide ülseri tedavisinde ise olgunlaşmış kudret narı meyvesi veya çekirdekleri zeytinyağı ya da bal içerisinde 15 gün bekletilir. Ardından ağız yoluyla tüketilir. Ayrıca bazı kanserlerden korunmak ve sağlıklı bir sindirim sistemi için zeytinyağı ile oluşturulmuş kudret narı ekstraktı aç karnına 1 yemek kaşığı tüketilebilmektedir.

Kaynakça

Gürlek Kisacik, Ö., & Yapucu Güneş, Ü. (2017). Yara iyileşmesinde kudret narının etkisi. Spatula DD , 7 (2), 53-59.

İnce, İ., Çığırgül, N., Gümüştaş, B., Kozguş Güldü, Ö., Karaman, D., Medine, E. İ., et al. (2019). Momordica charantia l. meyveleri kullanılarak krem hazırlanması,kalite kontrolü ve in vitro yara iyi edici etkisinin araştırılması. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi , 12 (1), 38-48.

Sur, S.,& Ray, R. B. (2020). Bitter Melon (Momordica charantia), a Nutraceutical Approach for Cancer Preventionand Therapy. cancers , 12 (2064).

Top, R. (2018). Bazı Önemli Tıbbi Bitkilerin Antioksidan,Antimikrobiyal ve Antikanser Etkilerinin Araştırılması. Bartın