Zeytin yaprağında bulunan ve antioksidan olarak görev alan fenolik maddelerin baslıcası Oleuropein´dir. Yapılan birçok araştırma sonucu, Oleuropein’ in hem hastalıklarda tedavi amaçlı hem de hastalıklara karşı korumada etkisi olduğu biliniyor.
1) Zeytin yaprağı ekstresi tansıyonu düşürüyor
Yapılan birçok araştırma sonuçu, zeytin yaprağı ekstresinin kan basıncını düşürdüğü gözlemlenmiştir.
2) Zeytin yaprağı ekstresi kanseri önler
ABD´de yapılan bir araştırmada Oleuropeinin kanser hücrelerinin kendini coğaltmasını, yayılmasını ve hareketliliğini engellediği belirlenmiştir.
Başka bir çalışma sonucu, Oleuropeinin meme kanseri hücre canlılığının azaltılmasında en etken madde olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca, göğüs kanseri hücre coğalmasını ve insan mesane kanseri hücre cogalmasını durdurduğu da ortaya konulmuştur.
3) Zeytin yapragi ekstresi antibakteriyel ve antiviral etkiye sahiptir
Yapilan birçok calişmada, Oleuropeinin zararli bakterilerin gelişimini engellediği veya tamamen yok ettigi kanıtlanmıştır. Ayrıca; herpes, hepatit virüsleri, rota virüsleri ve bovin virüslerine karsi antiviral etki gösterdiği de biliniyor.
4) Zeytin yapragi ekstresi diyabete karşı korur
Tavsanlar ve sıçanlar üzerinde yapılan bir çalışmalarda, Oleuropeinin kan şekeri seviyesini düşürdüğü gözlemlenmiştir.
5) Zeytin yapragi ekstresi obeziteye karşı korur
Diyabetli sıçanlar üzerinde yapılan bir çalışmada, Oleuropein´nin vücut ağırlığını ve vücut yağ dokusu kütlesini azalttığı belirtilmistir. Ayrica, Zeytin yapragi ekstresinin vücudun daha fazla yağ hücresi üretmesini önleyerek obezite ile mücadeleye yardımcı olabileceği görülmektedir.
Zeytin ağacı ve tarihteki yeri
Dünyanın en eski ağaçlarından olan zeytin ağacı, zeytingiller familyasına ait olan Akdeniz iklimine özgü bir ağaç türüdür. Zeytin ağacı, 1000 yaşına kadar yaşaya bilen bir ağaçtır. Bazı araştırmalara göre 3000 yaşına ulaştığı da görülmüştür. Ülkemiz, zeytin üretiminde en önemli ülkelerden birisidir ve dördüncü sırada yer almaktadır.
Zeytin ve zeytin yaprağı; eski Yunanlılar, Romalılar ve diğer Akdeniz halkları tarafından binlerce yıldır hastalıklarda tedavi amaçlı kullanılmıştır.
Zeytin tanesinin bileşimi
- 50% su
- 22% yağ
- 19,1% şeker
- 1,6% protein
- 5,8% selüloz
- mineraller ve fenolik maddeler
Zeytinyağı neden sağlıklıdır ?
Zeytinyağını sağlıklı yapan içerdiği tekli doymamış yağlardır.
Tekli doymamış yağ asitlerinin yüksek tansiyon riskini azaltığı, kolesterolü dengeleyerek kalp ve damar hastalıklarına karşı koruma sağladığı yapılan araştırmalarla tespit edilmiştir.
Büşra Demir
Kaynakça:
- Vogel P1, Kasper Machado I2, Garavaglia J2, Zani VT3, de Souza D3, Morelo Dal Bosco S4. Polyphenols benefits of olive leaf (Olea europaea L) to human Health (2014 Dec), 17;31(3):1427-33, doi: 10.3305/nh.2015.31.3.8400.
- Saverio Massimo Lepore, 1 Valeria Maria Morittu, 1 Marilena Celano, 1 Francesca Trimboli, 1 Manuela Oliverio, 1 Antonio Procopio, 1 Carla Di Loreto, 2 Giuseppe Damante, 2 Domenico Britti, 1 Stefania Bulotta, 1 , * and Diego Russo. Oral Administration of Oleuropein and Its Semisynthetic Peracetylated Derivative Prevents Hepatic Steatosis, Hyperinsulinemia, and Weight Gain in Mice Fed with High Fat Cafeteria Diet (2015), 2015:431453, doi: 10.1155/2015/431453
- Hasan Fayadh, Al-Azzawiea Mohamed-Saiel, Saeed Alhamdanib. Hypoglycemic and antioxidant effect of oleuropein in alloxan-diabetic rabbits (2006 Feb), 16, 1371-1377, DOI: 10.1016/j.lfs.2005.07.029
- Sousa, A., I.C. Ferreira, R., Calhelha, P.B. Andrade, P. Valentao, R. Seabra, L. Et al. (2006). Phenolics and antimicrobial activity of traditional stoned table olives ‘alcaparra’. Bioorg. Med. Chem., 14, 8533-8538, DOI: 10.1016/j.bmc.2006.08.027
- Panizzi, L., M.L. Scarpati and G. Oriente. (1960). Chemical structure of oleuropein, bitter glucoside of olive with hypotensive activity. Gazz. Chim. Ital.,90, 1449-1485.
- Menendez JA, Vazquez-Martin A, Colomer R, Brunet J, Carrasco-Pancorbo A, Garcia-Villalba R,Fernandez-Gutierrez A, Segura-Carretero A. (2007). Olive oil’s bitter principle reverses acquired autoresistance to trastuzumab (Herceptin) in HER2 overexpressing breast cancer cells. BMC Cancer, 9, 7-80.
- tarım kütüphanesi,zeytin yetiştiriciliği, erişim:16.08.2018 http://www.tarimkutuphanesi.com/ZEYTIN_YETISTIRICILIGI_00466.html
- Semih ÖTLEŞ ve Hazal ÖZYURT. Doğal Bir Antimikrobiyel: Oleuropein, U. Ü. ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2011, Cilt 25, Sayı 1, 131-142 (Journal of Agricultural Faculty of Uludag University)
- Burcu Memduh, “ZEYTİN, ZEYTİN ÇEKİRDEĞİ VE ZEYTİN YAPRAĞINDAKİ OLEUROPEİN BİLEŞİĞİNİN İZOLASYONU VE MİKTARLARININ KARŞILAŞTIRILMASI.” Yüksek lisans tezi, Balikesir Üniversitesi, 2015
- Apostolos Kiritsakis ve Fereidoon Shahidi. Olives and Olive Oil as Functional Foods Bioactivity, Chemistry and Processing. USA: John Wiley and Sons Ltd, 2017
