Hangi soruya cevap arıyorsun?
Herkese merhaba, bu yazımda birçok bilimsel kaynakta sürdürülebilir ve içerik olarak birçok hastalık riskini azaltabileceği bildirilmiş bir diyetten bahsetmek istiyorum. Benim daha çok bu diyeti anlatırken üstünde duracağım konu, kardiyovasküler hastalıklar açısından olumlu mekanizmaları olan şarap bileşeninden bahsedeceğim.
Akdeniz Diyeti Nedir?
Akdeniz diyeti, çoğunlukla Akdeniz’i çevreleyen ülkelerde görülen bir yaşam tarzıdır. Akdeniz diyetinin tek bir tanımı olmasa da, genellikle sebzeler, meyveler, kepekli tahıllar, fasulye, fındık yağlı tohumlar ve zeytinyağı içermektedir. Akdeniz diyet modelinde günlük sebze- meyve, tahıllar, yağlı tohumlar, zeytin yağı, orta sıklıkta süt ürünleri, yumurta, tavuk, balık gibi deniz ürünleri, az miktarda kırmızı et, ılımlı düzeyde şarap tüketimi (yaşam tarzına uygunsa eğer) önerilir. Diyet bileşenlerinin yanı sıra fiziksel aktivite, dans gibi kişilerin yaşam tarzlarına uygun fiziksel olarak aktif olabilecekleri önerileri ile sürdürülebilir bir yaşam tarzı haline gelmektedir.
Kırmızı Şarap ve Potansiyel Etkileri
Kırmızı şarap polifenol bakımından zengindir ve diyette önemli bir polifenol kaynağı olarak düşünülebilir. Şarap üzümden elde edilen fermente bir içecektir. Kırmızı şarap, flavonoidler (kateşin, epikateşin, kuersetin, antosiyaninler ve prosiyanidinler), resveratrol (3,5,4′-trihidroksstilben) ve polimerik tanenler gibi yüksek konsantrasyonlarda polifenolik bileşikler içerir. Genel olarak, kırmızı şarap polifenol bakımından zengindir ve diyette önemli bir polifenol kaynağı olarak düşünülebilir.
Hafif-orta kırmızı şarap tüketiminin yanı sıra kırmızı şarapta bulunan fenolik bileşiklerin koroner kalp hastalığı (KKH) ve ateroskleroz gelişimi üzerindeki olumlu mekanizmaların olduğu bildirilmiştir. Kırmızı şarabın hafif-orta derecede içilmesinin kardiyovasküler fonksiyonu iyileştirdiği mekanizmaları anlamak, KKH’nin tedavisi ve önlenmesi için çok önemlidir.
Flavonoidler, kırmızı şaraptaki fenolik bileşenlerin % 85’inden fazlasını oluşturan antioksidan özelliklere sahip bitki kaynaklı fitokimyasallardır. Son on yılda, büyük miktarda deneysel ve epidemiyolojik araştırma flavonoidlerin kardiyovasküler ve kronik dejeneratif hastalıklar üzerindeki koruyucu etkisini desteklemiştir. Ateroskleroz gelişimine karşı flavonoidlere atfedilen kardiyoprotektif etkiler, flavonoidlerin lipit profillerini iyileştirme ve çeşitli çalışmaların önerdiği gibi özellikle LDL-C (kötü kolesterol) ,insülin direncini ve oksidatif stresi azaltma yeteneğinden kaynaklanabileceği bildirilmiştir.
Flavonoid olmayan bir polifenolik bileşik olan Resveratrol (3, 4, 5 trihidroksstilben) stilben grubundan olan bir bileşiktir. Meyveler, yer fıstığı, kakao ve üzüm kabuğu dahil olmak üzere 70’ten fazla bitki türünde bulunur. İnsan sağlığının korunmasında ve çok çeşitli insan hastalıklarının önlenmesinde sağlık yararları ile ilgili çeşitli çalışmalar mevcuttur.
‘Koroner arter hastalığı olan 40 hastada düşük dozlarda resveratrolün (10 mg / gün) kardiyoprotektif etkisini araştırılmıştır. Sonuçlar resveratrol alımının önemli ölçüde azalmış düşük yoğunluklu bir lipoprotein-kolesterol (LDL-C) seviyesi, gelişmiş endotelyal fonksiyon ve sol ventriküler diyastolik fonksiyon gösterdiğini ve bazı olumsuz hemoreolojik değişikliklere karşı korunduğunu gösterdi.‘
Sonuç ve Öneriler
Kırmızı şarapta bulunan fenolik bileşikler, insülin direncini azaltabilen ve oksidatif stresi azaltarak olumlu bir etki gösterebilen antioksidan ve antienflamatuar özelliklerinin olduğu bildirilmiştir. Sonuç olarak, risk faktörlerinin azaltılması ve kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi üzerinde açık bir etki gözlendiği bildirilmiştir. Orta derecede kırmızı şarap tüketiminin kardiyoprotektif etkilerinde farklı mekanizmalar yer alır: kırmızı şarap, plazma HDL-C’yi (iyi kolesterol) arttırmaktan sorumlu gibi görünse de, polifenolik bileşen, Tip 2 DM insidansının ve LDL oksidasyonunun azaltılmasında anahtar bir rol oynayabileceği bildirilmiştir. Bu düşünceler ışığında, orta derecede kırmızı şarap alımı kardiyoprotektif etkiler oluşturabilir. Akdeniz diyet modelinde ılımlı şarap tüketimi önerilmektedir bu da kadınlar için 1 birim erkekler için 2 birim olarak düşünülebilir (1 birim şarap, 125 cc şarap demektir).
Sağlıkla kalın.. 🙂
KAYNAKÇA
Amor, S., Châlons, P., Aires, V., & Delmas, D. (2018). Polyphenol Extracts from Red Wine and Grapevine: Potential Effects on Cancers. Diseases, 6(4), 106.
Castaldo, Narváez, Izzo, Graziani, Gaspari, Minno, & Ritieni. (2019). Red Wine Consumption and Cardiovascular Health. Molecules, 24(19), 3626.
