Hangi soruya cevap arıyorsun?
Antioksidan Ne Demektir?
Antioksidonlar canlı hücrelerde bulunan protein, lipit, karbonhidrat, DNA gibi oksitlenebilecek maddelerin oksidasyonunu engelleyici, serbest radikalleri temizleyici ve hücre hasarını önleyici etkisi olan maddelerdir. Antioksidanlar oluşabilecek hasarı önleyerek detoksifikasyonu sağlarlar.
Antioksidanlar vücudumuzda doğal olarak bulunur ayrıca dışarıdan da ilave olarak alınabilir. Sentetik antioksidanların toksik özellikleri nedeniyle doğal antioksidanlara olan talep artmıştır. Hadi birlikte bu besinlere göz atalım.
Antioksidan İçeriği Zengin Besinler Nelerdir?
Yeşil Çay
Yeşil çay, Theaceae familyasından çok yıllık bir bitki olan siyah çayın fermente edilmemiş şeklidir. Yeşil Çay kateşin içeriği nedeniyle, kanser gelişimini engelleyici ve kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu etkileri olduğu bildirilmiştir. Günde 1 bardak yeşilçay tüketimi, günlük alınması gereken Mn (manganez) miktarının % 97,57’sini karşılamaktadır.
Kakao
Kakaonun flavonoid içeriği antioksidan aktiviteye sahip olduğunu düşündürmektedir. Yapılan bir çalışmada, kakaodan zengin diyetle beslenmenin (alınan besinin %10’u) timus antioksidan savunmasında artış sağladığı bildirilmiştir. Kakaodan zengin diyetle beslenmenin periodontal(dişeti) hastalıkla ilişkili oksidatif stresi, periodontal yıkımı durdurarak azalttığı gösterilmiştir.
Kahve
Kahve içerdiği kafein, kafeik asit, klorojenik asit nedeniyle zengin antioksidan kaynağıdır.
Propolis
Propolis bal arılarının kovanlarını onarmak ve dezenfekte etmek için kullandıkları ve bitki özütlerinden ürettikleri bir reçinedir ve 300 den fazla doğal bileşik içerir. Asıl etken maddesi flavonoidlerdir. Ayrıca magnezyum, kalsiyum, iyot, potasyum, sodyum, bakır, çinko, mangan ve demir mineralleri ile B1, B2, B6, C ve E vitaminlerini içerir. Antioksidan özelliğini veren en önemli içeriği fenolik özellikteki kafeik asittir.
Zerdeçal
Zerdeçal olarak da bilinen kurkumin, Curcuma longa bitkisinden elde edilmektedir. Antioksidan, tümör oluşumunu önleyici ve iltihaplanmayı önleyci özellikleri mevcuttur
C Vitamini(Askorbik Asit)
C vitamini, suda çözünen vitaminler arasında olduğu için vücut tarafından depolanmaz ve fazlası ter ve idrarla birlikte vücuttan atılır. Bu nedenle her gün yeniden vücuda alınması gerekir. C vitamini içeren besinler çilek, papaya, kırmızı ve yeşil acı biber, narenciye, taze baharatlar, brokoli, kivi, kavun ve karnabahar sayılabilir. C vitamini güçlü bağışıklık sistemi, kollajen üretimi, deri, kıkırdak, tendon ve kan damarlarının yenilenmesinde önemli rol oynamaktadır. Eksikliğinde ise kalp hastalıkları, eklem iltihabı ve kanser gibi ciddi hastalıkların da dahil olduğu çeşitli hastalıklara yakalanma riski artar.
E Vitamini
Buğday tohumu yağı, ayçiçek yağı, mısır ve soya gibi bitkisel yağlar E vitamini bakımından oldukça zengindir. Badem, ıspanak, pazı, karalahana, toz acı biber, kuşkonmaz, sarımsak ve yer fıstığı E vitamini içermektedir.
Antioksidan Mineraller
Bazı mineraller vücuttaki antioksidan enzimlerin yapısına katılırlar . Bu mineraller selenyum, çinko, bakır ve manganez gibi minerallerdir. Tavuk eti, kırmızı et, yumurta, yulaf gibi besinler selenyum; zeytin, fındık, ceviz, kuru üzüm, arpa, tam buğday ekmeği, bal, sarımsak, portakal, brokoli, bezelye, pancar, fasulye gibi besinler bakır içerirler. Midye, sığır eti, kuruyemiş gibi besinler çinko, yeşil yapraklı sebzeler, kepekli tahıllar, fındık, ceviz, badem, avokado, kuşkonmaz ve çay gibi bitkiler manganez açısından zengindir.
Aloe Vera
Aloe vera 80’e yakın potansiyel olarak aktif bileşik içermekte olup, bunlar arasında vitamin, enzim, mineral, şeker, lignin, saponin, salisilik asit ve aminoasitler bulunmaktadır. Aloe vera’nın antioksidan özelliği içerisinde bulunan A vitamini (Beta-karoten), C, E, B12 vitamini, kolin ve folik asitten kaynaklanmaktadır. Aloe vera’nın antioksidan özelliğinin yanında antiviral, antiinflamatuvar ve antitümör özellikleri de vardır .
Kekik
Kekiğe kendine özgü koku özelliğini veren yüksek düzeyde uçucu yağ içermesi ve uçucu yağın ana bileşenlerinin timol ve karvakrol olmasıdır. Ayrıca bu maddeler kekiğe antioksidan özellik kazandıran fenolik bileşiklerdir.
KAYNAKÇA
1. Gökçe C., Tonguç M., (2018), Antioksidan Besinlerin Periodontal Sağlıktaki Rolü, Ü Dişhek Fak Derg 2018; 39_1: 19-31
2.Flora SJ. Structural, chemical and biological aspects of antioxidants for strategies against metal and metalloid exposure. Oxid Med Cell Longev 2009; 2: 191-206.
3.Chopra A, Thomas BS, Sivaraman K, Prasad HK, Kamath SU. Green Tea Intake as an Adjunct to Mechanical Periodontal Therapy for the Management of Mild to Moderate Chronic Periodontitis: A Randomized Controlled Clinical Trial. Oral Health Prev Dent 2016; 14: 293-303.
4.Ramiro-Puig, E, Pérez-Cano FJ, Ramírez-Santana C et al. Spleen lymphocyte function modulated by a cocoa-enriched diet. Clin Exp Immunol 2007; 149: 535-542.
5.Tomofuji T, Ekuni D, Irie K et al. Preventive effects of a cocoa-enriched diet on gingival oxidative stress in experimental periodontitis. J Periodontol 2009; 80: 1799-1808.
6.Leon-Carmona JR, Galano A. Is caffeine a good scavenger of oxygenated free radicals? J Phys Chem B 2011; 115: 4538-4546.
7.Aggarwal BB, Sung B. Pharmacological basis for the role of curcumin in chronic diseases: An age-old spice with modern targets. Trends Pharmacol Sci 2009; 30: 85-94.
8.Rajasekaran S, Sivagnanam K, Subramanian S 2005. Antioxidant effect of Aloe vera Gel Extract in Streptozotocin-induced Diabetes in Rats. Pharmacol Rep., 57(1): 90-96.
9.Deveci A., Nur G., Kırpık A., Harmankaya A., Yıldız Y. (2016), Fenolik Bileşik İçeren Bitkisel Antioksidanlar, Fen Bil. Enst. Derg. 9 (1): 26 - 32
