Hangi soruya cevap arıyorsun?
Şeker Nedir?
Günlük hayatta sıklıkla duyduğumuz ‘şeker zararlıdır’ifadesindeki şekerin tam olarak ne olduğu konusunda çoğumuz yeterli bilgiye sahip değiliz.Bu nedenle de şeker tüketimimizi tam olarak kontrol altına alamayabiliyoruz.
Öncelikle şeker,tek bir madde değildir.Farklı formlara sahiptir ve vücudumuzda farklı etkilere yol açar.’Şeker’ denilince akla ilk gelen toz şeker,beyaz şeker,sofra şekeri olarak da isimlendirdiğimiz ‘sükroz’ adlı bir disakkarittir ve 1:1 oranında glikoz ve fruktozdan oluşur.
Vücudumuzun ve özellikle de beynimizin ana enerji kaynağı glikozdur ve glikoz olmadan ihtiyaçlarımızı karşılayamayız.Bu noktada dikkat etmemiz gereken vücuda glikozu sağladığımız kaynaktır.
Fruktoz,glikoz kadar besinlerde yaygın değildir.Bu nedenle doğal formda aldığımız fruktoz kısıtlı olacağından vücudumuz için tehdit oluşturmazken,son yıllarda mısır şurubunun işlenmesiyle elde edilen yüksek fruktozlu mısır şurupları özellikle batı tarzı diyetlerde fruktozun temel kaynağını oluşturmaya başlamıştır.
Bu tarz ilave şekerlerin (sükroz,yüksek fruktozlu mısır şurupları) tüketiminin artmasıyla alınan fruktoz ,vücudumuz ve özellikle de beynimiz için tehdit oluşturmaya başlar çünkü fruktoz metabolizması,glikozdan farklı çalışır.
1)Karaciğer Yağlanmasına Sebep Olur
2)İştah Metabolizmasını Etkiler
3)Tat Alma Duyusunu Etkiler
4)Bağımlılık Yapar
Fruktoz alımının beyinde opioid aracılığıyla beta endorfin ve dopamin hormonu salgılayarak beynin uyuşturucu ve seksle de uyarılabilen ödül bölgesini uyarır.Bu yüzden de kendimizi iyi hissetmemize ve bunu tekrarlamamız için yönelim oluşturur.
Fruktozun bu etkilerine bağlı olarak yapılan çalışmalarda,diyetteki fruktoz artışının alınan enerji değerini de artırdığı;alınan total enerji değeri değişmese bile karaciğer ve organ yağlanmasına bağlı vücut ağırlığı artışına,bel bölgesinde yağlanma ve obezite eğilimine,dengesiz ruh hallerine sebep olduğu ve besin seçiminde istenmeyen eğilimler oluşturduğu gösterilmiştir.
Yazar: Beyza Usta
KAYNAKÇA
https://www.journalagent.com/terh/pdfs/TERH_27_3_179_185.pdf . Colley DL, Castonguay TW. Effects of sugar solutions on hypothalamic appetite regulation. Physiology & Behavior. 2015;139:202-9. Welsh JA, Sharma AJ, Grellinger L, Vos MB. Consumption of added sugars is decreasing in the United States. The American journal of clinical nutrition. 2011;94(3):726-34.
