Cennet hurması severler buraya!

    Cennet hurması, geleneksel olarak felç, donma ve yanma tedavisi ve kanamayı durdurmak gibi bir çok tıbbi amaç için geleneksel olarak kullanılan, Çin’e özgü bir bitki türüdür.

    Trabzon hurması olarak da bilinen cennet hurması, düşük miktarda protein ve yağ içerir.Suda çözünebilen lif olan pektin ve müsilajlara, ayrıca yüksek oranda suda çözünmeyen life sahiptir.
     A vitamininin öncüsü olan β karoten ve C vitamini kaynağıdır. Potasyum içeriği yüksektir. ancak magnezyum ve fosfor içeriği düşüktür.
Trabzon hurması yapraklarında ve meyvelerinde, bazı bileşenler içerir. Bu bileşenlerin ne olduğuna gelin hep beraber bir bakalım..

Karotenoidler:

    Trabzon hurması karotenoidler özellikle β-kriptoksantine dönüştürülebilen β-karotenler bakımından zengindir, Bu bileşenlerin her ikisi de önemli biyolojik etkinliklere sahiptir. Bazı bilim adamları, β-karotenlerin Trabzon hurması meyvesinde baskın olduğunu, ardından β-kriptoksantin ve a-karotenlerin baskın olduğunu bildirmiştir.

Tanenler:

    Taninler, Trabzon hurmasında bulunan önemli biyoaktif moleküllerden biridir.

Fenolik bileşikler:

     Fenollerin alt sınıfı flavonoidler, küçük flavonoidleri (flavanonlar ve dihidroflavonoller), proantosiyanidinleri, flavonları ve flavonolleri içerir. Proantosiyanidinler ve flavanoller gibi bazı flavanoidler, trabzon hurması içinde bulunur.

Proantosiyanidinler:

    Bu bileşenler erken gelişim aşamalarında Trabzon hurması meyvesinde büyük miktarda birikirler. Çevresel stres de dahil olmak üzere çeşitli sorunlara karşı koruma sağlayan ikincil metabolitlerdir.

Kateşinler:

    Daha çok üzüm, muz, çilek, kakao ve yeşil çayda bulunan bu bileşikler, çeşitli hastalıklara karşı koruma sağlayan biyoaktif molekül grubuna aittir. Trabzon hurması içinde çözünür tanenler, kateşin, kateşin-3-gallat, galokatechin ve galokatechin-3-gallattan oluşur. Ayrıca, epikateşingallat ve epigallocatechin gallat gibi önemli miktarda gallik asit esterleri içerirler.

Gelin bu güzel meyvenin hangi hastalıklar üzerinde etkili olduğunu hep birlikte öğrenelim..

Inflamatuar Bağırsak Hastalığı:

    Yapılan çalışmalarda trabzon hurmasının görünür yaralanmaların daha az yayıld ığı ve göründüğü, daha az şiddetli diyare, azalmış mortalite oranı ve mukozal kanama ve kolonik genel inflamasyonun iyileştiği görülmüştür.

Kalp Sağlığı:

    Trabzon hurması, plazma lipid düşürücü ve antioksidan özelliklere sahip biyoaktif bileşiklerin varlığından dolayı hipokolesterolemik etkileri olan besleyici varlıklardan biridir. Diyet lifleriyle birlikte, hurma meyvelerinde bulunan mineraller ve temel eser elementler koroner aterosklerozu ve komplikasyonlarını önleyebilir.

    Trabzon hurması kabuğu kan şekeri, kolesterol ve trigliseritleri azaltabilir.
Ayrıca içeriğindeki tanenler, plazmadaki safra asitlerini yakalayarak düşük kolesterol ve lipit seviyelerine yol açar ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltır.

    Trabzon hurması, radikal temizleme eylemi ve lipid peroksidasyonunun inhibisyonu nedeniyle inmeyi önler.
    Kısaca, Trabzon hurması ve ürünlerinin kolesterol düşürücü etkileri, kolesterol emiliminin, kolesterol ve yağ asitlerinin sentezinin azalmasına bağlıdır.

Antioksidan potansiyeli ve DNA hasarına karşı koruma:

    Trabzon hurması antioksidan özelliklere sahip karotenoidler, polifenoller ve askorbik asit içerir ve çoğu oksidatif strese bağlı hastalıklara karşı koruyucu rol oynayabilir. Trabzon hurması içinde bulunan proantosiyanidinler (PA) de güçlü antioksidanlar olarak kabul edilir, bu nedenle oksidatif stres kaynaklı rahatsızlıkları azaltmak için önemli bir faktör olabilir.

    Trabzon hurmasının yaşlanma ile hafıza bozulmasına karşı koruma sağlamadaki olumlu etkisi, oligomerik proantosiyanidinlerin varlığından kaynaklanmaktadır. Ayrıca hurma yapraklarından elde edilen ekstreler, antioksidan içerikleri nedeniyle doğal cilt bakımında önemli olarak kabul edilebilir.

DNA hasarına karşı Trabzon hurmasının önleyici rolü:

    Karotenoidler ve flavonoidler, serbest radikalleri temizlemek için mükemmel yeteneklere sahip, yüksek etkili doğal antioksidanlar arasındadır. Ayrıca, polifenoller ve antosiyaninler gibi fitokimyasallar gıdaların antikanser perspektifiyle bağlantılıdır. Bu biyoaktif bileşenler, çeşitli genotoksik faktörlerin neden olduğu DNA hasarını azaltabilir.

Kanser:

     Trabzon hurması, hücre büyümesini ve farklılaşmasını düzenlediği bilinen yüksek karotenoid içeriği nedeniyle prostat, meme, oral karsinom veya lenfoid lösemi gibi bazı kanser türlerine karşı koruyucu etkiye sahip olduğu bulunmuştur.

    Bir çalışmada, trabzon hurmasında bulunanepigallocatechin ve epicatechin gallatın, insan lenfoid lösemi Molt 4B hücrelerinin büyümesini doza bağlı bir şekilde inhibe ettiğini bulmuşlardır. Yapılan başka bir çalışmada da trabzon hurması tüketimi ile troid kanser riski arasında ters korelasyon olduğu sonucuna varılmıştır.

Şeker hastalığı:

    Lif içeriği bağırsakta glikozu yakalayarak iştahı ve kan şekerini azaltmaya yardımcı olabilir. Aynı zamanda pankreas alfa-amilazının inhibisyonunun, trabzon hurmasının antidiyabetik rolünden sorumlu ana mekanizmalardan biri olabileceğine dair çalışmalar mevcuttur.
    Trabzon hurması yaprakları, insülinin uyardığı kas glikoz taşınmasını etkiler ve böylece diyabet tedavisi için insülin duyarlılaştırıcıları olarak kullanılabilir.
Trabzon hurması antioksidanlar bakımından zengindir ve diyabet komplikasyonlarını kontrol etmek için kullanılabilecek reaktif oksijen türlerine karşı güçlü bir temizleme etkisine sahiptir.

Kaynakça:

DK : CEMAL, K. A. Y. A., et al. Trabzon Hurması (Diospyros kaki L.) Bazlı Karışık Meyveli Geleneksel Marmelat Üretimi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47.2: 107-112.
CH : PÉREZ-BURILLO, S., et al. Relationship between composition and bioactivity of persimmon and kiwifruit. Food Research International, 2018, 105: 461-472.
CH2 : BUTT, Masood Sadiq, et al. Persimmon (Diospyros kaki) fruit: hidden phytochemicals and health claims. EXCLI journal, 2015, 14: 542.
CH3 : SUN, Lijun, et al. Evaluation to the antioxidant activity of total flavonoids extract from persimmon (Diospyros kaki L.) leaves. Food and Chemical Toxicology, 2011, 49.10: 2689-2696.