Hangi soruya cevap arıyorsun?
Depresyon; duygusal, zihinsel ve bedensel bazı belirtilerle kendisini gösteren ciddi ama tedavi edilebilir bir ruhsal hastalıktır.En dikkat çekici özelliği çökkün ruh hali ve zevk almada belirgin azalmayken gelin diğer belirtilerine de bakalım:
Depresyonun belirtileri nelerdir?
• Yaygın mutsuzluk, şiddetli üzüntü, hüzün hissi,
• İsteksizlik, hayattan zevk alamamak,
• Günlük aktivitelerde yavaşlama, aşırı halsizlik,
• Sosyal ilişkilerden kaçınma, sorunlarını paylaşamama
• Cinsel ilgi ve istekte belirgin azalma,
• Yemek yiyememe, iştahsızlık, kilo kaybı yada aşırı yeme eğilimi,
• Aşırı uykusuzluk, uykuya dalamama, yada aşırı uyuma,
• Baş, boyun sırt, eklem ağrıları, mide-bağırsak şikayetleri,
• Dikkatini toplayamama ve aşırı unutkanlık.
Yukarıda sayılan belirtilerin görüldüğü herkesin mutlaka hasta olduğu söylenemez. Bunlar temel belirtilerdir ve türlerine göre ağırlıkları değişebilir.
Her sorunu,hastalığı çözebilmek için önce neden olan etmenleri belirlemek gerekir.Bu yüzden depresyonun nedenlerine odaklanıp çözüm yolları bulmaya ne dersin?
Depresyonun nedenleri
• Yaşanan olumsuzluklar, büyük acılar, kayıplar ve yas
• İş yaşamında karşılaşılan sorunlar
• Evlilik ve aile sorunları
• Doğum ve lohusalık süreci
• Kalıtsal yatkınlık
• Fazla alkol kullanımı
• Bazı hastalıklar (Kanser, MS, Epilepsi, Aids) ve ilaçlar
• Menapoz – Antrapoz dönemi
• Mevsim değişiklikleri
Yukarıdaki koşullara maruz kalan herkesin depresyona yakalanacağını söylemek doğru olmaz. Bunlar sadece risk faktörleridir.
Birçok olumsuz faktörün depresyon üzerinde etkili olabileceğini gördük.Peki ya beslenmemiz?Beslenmemiz de bu hastalık üzerinde oldukça etkilidir.Nasıl mı?
Okumaya devam edelim…
Dünya Sağlık Örgütü tarafından her ne kadar ruhsal bir hastalık olarak tanımlansa da, depresyon aslında “kimyasal” bir durumdur. Beslenme de insan vücudunun kimyasını etkileyen en önemli faktörlerdendir. Kim olduğumuz, nasıl davrandığımız beslenmeye bağlıdır.
Depresyon tedavisinde psikoterapi ve ilaçların dışında uygulanması gereken başka bir tedavi şekli vardır ki, o da beslenme tedavisidir. Aslında depresyonu yaşamaya başlamadan önce beslenmeyle ilgili bazı durumlara dikkat edilmelidir. Gecenin bir yarısı yediğiniz bir dilim yaş pasta gibi hiç ihtiyacınız olmayan bir zamanda, hiç ihtiyacınız olmayan bir şey yediğinizde depresyona yatkın hale gelirsiniz.
Depresyon yaşayan bireylerin klinik tablosuna bakıldığında psikolojik birçok değişikliğin yanında iştah değişimleri, buna bağlı kilo alımları ve kilo vermeler, kabızlık, vitamin düzeylerinde değişiklikler, vücuttaki suyun azalması gibi durumlar da görülmektedir.
BESLENME VE DEPRESYON İLİŞKİSİ
Depresyonun etkilerini azaltabilecek besinler ve besin öğeleri:
Selenyum:
Selenyum eksikliği vücütta mod düşüklüğü ile kendini belli eder.Tam tahıllar,bazı deniz ürünleri,organ etleri selenyum için iyi kaynaklar arasında yer alır.
D vitamini:
Yeterli D vitamini alımı depresyonla savaşmada çok önemlidir.D vitaminin en iyi kaynağı güneşken,yağlı balıklardan da güneş kadar olmasa da D vitamini ihtiyacı karşılanabilir.
Omega-3 Yağ Asitleri:
Indian Journal of Psychiatry, araştırmacıları yeterli Omega-3 almayan insanların depresif bozukluklara daha fazla oranda yakalanma ihtimallerinin olduğunu belirken en iyi Omega-3 kaynakları balık,yağlı tohumlar(fındık,ceviz vs.)
ANTİOKSİDANLAR:
A,E,C vitaminleri antioksidant olarak görev alırken antioksidantlar serbest radikallerin vücuttaki zararlı etkilerini ortadan kaldırırlar.Böylece depresyon tedavisinde önemli yer tutarlar.Kırmızı sebze-meyveler,sarımsak,soğan,kahve,yeşil çay besşn kaynaklarındandır.
B vitaminleri:
B12,B9,B6 vitaminleri depresyonun etkilerini azaltmakla ilişkilendiriliyor.Besin kaynakları ise yumurta,et,süt,balık,tam tahıllar ama unutmamak gerekir ki B12 sadece hayvansal ürünlerde bulunur.
Çinko:
Bağışıklık sistemi ve depresyon tedavisinde önemli yer tutar.Kaynakları ise istiridyeler,fasülye,fındık,tam tahıllar.
BU YARARLI BESİN-BESİN ÖĞELERİ DIŞINDA İSE ALKOL,AŞIRI KAFEİN,RAFİNE BESİNLER VE İŞLENMİŞ YAĞLARDAN UZAK DURULMASI GEREKMEKTEDİR!
İlknur Çimen
Kaynakça:
Johnson,Jon.What foods are good for helping depression,2017. Karamustafalıoğlu, Oğuz, Depresyon ve anksiyete bozuklukları. Başkara,Kevser, Beslenmenin depresyona ne gibi bir etkisi olabilir,2016.