”İngiltere’de zayıflamak amacıyla sadece su ve çorba ile beslenen genç kadın 60 kilodan 38 kiloya düştü ve öldü.Ölüm nedeni uzunca bir açlık sonucunda oluşan ketoasidoz olarak belirlendi.”

    Yazıma ,çok kıymetli Prof.Dr.Ayşe Baysal Hocamızın ” ‘yüz soruya yüz yanıtla sağlıklı beslenme ‘ adlı kitabından alıntı yaparak başlamak istedim.Şimdi bu konuyu ,
yaptığım diğer araştırmalardan aldığım bilgilere göre ,kendi yorumumla biraz daha açmak istiyorum.

    VLCD(Very Low Calorie Diets) dediğimiz çok düşük kalorili diyetler, çorba gibi mide hacmini doldurabilecek ,protein ve yağ miktarı yüksek, karbonhidrat miktarı düşük her türlü gıdayı kapsayabilen diyetlerdir. Genelde 800 hatta daha düşük miktardaki kalorilidirler.Çok düşük kalorili diyet (VLCD), günde bir veya daha az yaklaşık 800 kalori yemek gerektiren klinik olarak denetlenen bir diyet planıdır.

     !Kişiye özgü hazırlanmış bir diyetten ziyade kısa süreli uygulanması tavsiye edilen bir diyettir.

      !Sağlıklı bir beslenme alışkanlığı kazandırmaz.

       !Eğer kişi bir hevesle diyet yapmak isteyip bir de düşük kalorili diyetlerle tanışırsa, bu onun için oldukça bunaltıcı ve olumsuz duygular kazandırır.

       !Kısa süreli olarak da 3 veya 5 gün süreli olabilir ve bu da bir detoks programı ile mümkün yani kısa süreli olarak toksinlerden arınma da diyebiliriz. Örneğin bayramdan sonrayı örnek verebilirim.Bayramda alınan fazla kalorili besinlerle vücuda bir yük biner ve bu ağırlıktan da bu şekilde kurtulabiliriz.Kısa süreliolarak vücut kendini de yenilemiş olur.

      !VLCD’ler kısa süreli kilo kaybına yol açarken, çoğu insan, diyetten çıktıktan sonra ağırlığı yavaş yavaş geri çekmeye eğilimlidir.

     !VLCD’ler uzun vadeli bir kilo yönetimi stratejisi değildir ve sadece daha geniş bir kilo yönetim planının bir parçası olarak kullanılmalıdır.

   Takip edilmesi kolay bir diyet değildir. Enerji üzerinde aç ve düşük hissetmek dışında, diğer yan etkiler şunları içerebilir:

• ağız kuruluğu
• kabızlık veya ishal
• baş ağrısı
• baş dönmesi
• kramplar
• saç dökülmesi

    Hamile veya emziren kadınlar için VLCD’ler önerilmez. Hamilelikte sağlıklı beslenme hakkında daha fazla bilgi edinin .

    VLCD’ler, çocuklar ve yeme bozuklukları gibi belirli sağlık koşullarına sahip insanlar için uygun değildir.
    Sadece ‘son çare’ seçeneği olmalı ve doğru gözetim altında takip edilmelidir.
    Diyet yapma amacınız aç kalıp kilolarınızdan kurtulmaya çalışmak olmamalıdır. Hayatınızı yani sağlığınızı korumak için diyeti dengeli ve yeterli bir beslenme
biçimine dönüştürüp bunu hayatınızın bir parçası olarak görmeniz gerekir.
    Açlık durumunda insan yaşamını sürdürebilmesi için kendi dokularını yakarak enerji üretir bu dokular da öncelikli olarak yağ ve proteindir.
    Açlık durumunda yağ ların yıkım ürünü olan KETON CİSİMLER denen moleküller ortaya çıkar bunlar da kanda artar ve kanın asitliğini de artırarak KETOASİDOZ dediğimiz olaya sebep olur.Bu durum organların işleyişini bozar .Organların iyi çalışması için vücudun nötr olması lazım ne asidik ne alkali.

    Özellikle bu durum bazı diyabetik diyet yapanlarda da görülür karbonhidrat kısıtlaması olduğu için.
    Beynimiz enerji için karbonhidrat kullanır ve yeterli karbonhidrat alınmadığı durumlarda beyin işlevlerinde de yavaşlama görülür.
    Çok düşük kalorili diyetler ayrıca böbrek ve karaciğer için de zararlıdır.Proteinlerin fazla alımı ve yıkımı karaciğeri yorar. üre zararlı bir molekül olduğu için kan dolaşımı ile böbreklerden dışarı atılmak zorundadır.Aşırı protein yıkımı sonucu oluşan üreyi atmak için böbreklerin de çok çalışması gerekir ve böbrekler zamanla
yıpranır.

    Bütün bu nedenlerden dolayı Çok düşük kalorili ,insanı açlığa mahrum eden diyetler,sağlıklı yaşam için uygun değildir.

    Dünya Sağlık Örgütü’ne göre insan vücudunun belirli oranda yağ, kas ve su oranının olması gerekir. Sağlıklı diyet önerileri uygulanırsa bu oranı en ideal seviyeye
çekmek mümkündür.
Son olarak yapılan bir araştırmaya değinmek istiyorum, 102 si tip 2 Diyabete sahip olan 363 fazla kilolu ve obez bireylerin katıldığı bir araştırma sonucu düşük karbonhidratlı diyetlerin Tip 2 Diyabet hastalarında olumlu etki gösterdiği de yapılan araştırmalar sonucu saptanmıştır.Hiperlipidemik obez hastalarda kalp rahatsızlıklarında azalma olduğu saptanmıştır.Çalışma sonuçlarına göre vücut ağırlığının azalması,gliseminin düzelmesi ve bununla beraber alınan ilaç dozajının da azalması saptanmıştır.
Bu araştırma sonuçlarına da şöyle bir yorum eklemek istiyorum ,kısa süreli ve tedavi olarak uygulanırsa olumlu sonuçlar alınabileceği gibi uzun süreli uygulanmasından
kaçınmamız gereken diyetlerdir , çok düşük kalorili diyetler.

    Tüm yazılarımda olduğu gibi bu yazımı da şu cümlemle bitirmek istiyorum ‘bedenimiz bize emanet , ona iyi bakalım’ ve kulaktan dolma diyetlerle değil, Beslenme Uzmanı yardımı ile hazırlanan diyetlerle ideal kiloya gelmeyi hedefleyin. Mutlu Günler.

Kaynakça:

Baysal A,Yüz Soruya Yüz Yanıtla Sağlıklı Beslenme,2.Baskı,Hatipoğlu Basım ve Yayım Ankara
Al Shaab Family Medicine Medical Center, Ministry of Health, Kuwait.2012 Oct;28(10):1016-21. doi: 10.1016/j.nut.2012.01.016. Epub 2012 Jun 5.
nhs.uk/live-well/healthy-weight/very-low-calorie-diets/