Hangi soruya cevap arıyorsun?
KOENZİM-Q10 Nedir?
Koenzim Q10 veya ubiquinone reçetesiz bir besin takviyesidir.Esas olarak mitokondrinin iç zar sisteminin fosfolipid çift tabakasının hidrofobik alanında bulunur, ancak diğer tüm biyolojik zarlarda da önemli seviyelerde mevcuttur.1 (Varela López ve ark. ,2016)
Mitokondride bir elektron taşıyıcısı ve mitokondriyal enzimler için bir koenzim görevi gören yağda çözünen bir moleküldür.2 (Albert E. Raizner,2019)
CoQ 10 , adenozin trifosfat (ATP) üretiminde oksidatif fosforilasyonda yer alan mitokondriyal enzim kompleksleri için bir kofaktördür. Bu nedenle, hücresel biyoenerjetikte temel bir role sahiptir ve kalp kası gibi yüksek metabolik gereksinimleri olan dokuları içeren problemlerde klinik uygulamasına yol açmıştır. ATP oluşturmadaki rolünün ötesinde, CoQ 10 bir antioksidan veya serbest radikal temizleyici olarak hizmet eder.1(Varela López ve ark. ,2016)
CoQ 10, hem doku sentezi hem de diyet yoluyla elde edilir.1 İndirgenmiş formu olan ubiquinol’de, güçlü bir lipofilik antioksidandır ve vücuttaki diğer antioksidanları geri dönüştürebilir ve yenileyebilir. CoQ 10’un hücre sinyallemesi, gen ekspresyonu ve membran stabilizasyonu gibi çok sayıda başka fonksiyonu açıklanmıştır.
Emilim,Dağılım,Metabolizma Mekanizması
CoQ 10 lipofilik olduğu için, sindirim sistemindeki lipidlerin emilimi benzerdir ve takviye yağlı bir yemekle tüketilirse emilimi artar.5
İnce bağırsakta emilir, pankreas ve safra salgılarıyla desteklenir. Emilimin ardından CoQ 10 , ubiquinole indirgenir ve karaciğere taşınır, burada çok düşük yoğunluklu lipoprotein (VLDL) / LDL partiküllerine dahil edilir ve dolaşıma salınır. Oral uygulamadan sonra, CoQ 10’un maksimum plazma konsantrasyonu 6 ila 8 saatte oluşur ve 30 saatin üzerinde bir eliminasyon yarı ömrüne sahiptir.5 (David Mantle ve ark., 2020)
CoQ 10 , tüm dokularda çeşitli miktarlarda bulunur ve en yüksek konsantrasyonlar, kalp, böbrek, karaciğer ve kas gibi yüksek enerji gereksinimi veya metabolik aktiviteye sahip dokularda görülür. Bu dokularda CoQ 10 , öncelikle ubiquinol olarak bulunur ve çoğunlukla mitokondride yoğunlaşarak mitokondriyal fonksiyondaki önemini yansıtır.
CoQ 10 tüm dokularda sentezlendiğinden, vücut normalde eksojen CoQ 10 kaynaklarına bağımlı değildir. Bununla birlikte, endojen biyosentez yaşla birlikte düşme eğilimindedir. Ayrıca, doku CoQ 10, birçok patofizyolojik durumda tehlikeye atılabilir . Bu koşullar altında, normal kan ve doku seviyelerini korumak için eksojen CoQ 10 gerekli olabilir. 2(Albert E. Raizner ve ark. , 2019)
Koenzim Q10 ve Klinik Çalışmalar
Koenzim Q10’un tamamlayıcı oral uygulamasının: plazma, trombosit ve beyaz kan hücrelerinde koenzim Q10 seviyelerini arttırdığı bulunmuştur.3(Muhammed E Madmani,2014)
Koenzim Q10 bir hücre zarı stabilizatörü olarak kabul edilir ve aterosklerozu, anormal protein sentezini ve yaşa bağlı dejeneratif hastalıkları önlemede yararlı olduğu düşünülmektedir. Koenzim Q10 eksikliği, koroner arter hastalığı ve konjestif kalp yetmezliği, Parkinson hastalığı, diyabet, meme kanseri ve hipertansiyon gibi çok çeşitli hastalıklarla ilişkilendirilebilir . 1 (Francesca Giampieri ve ark., 2016)
Varela-López ve diğerleri, mevcut bilgileri gözden geçirmiş ve CoQ hücrelerinin rollerini, yaşlanma ile ilişkisini ve yaşlanma, yaşam süresi veya yaşa bağlı hastalıklarla ilişkili diyetsel CoQ’nun olası etkilerini kanıtlamıştır.1 (Varela-López ve ark. , 2016)
Koenzim Q10, önemli bir yan etkisi olmaksızın genel olarak güvenli görünmektedir. Olası yan etkiler arasında abdominal rahatsızlık, baş ağrısı, bulantı ve kusma yer alır. Koenzim Q10, varfarinin etkinliğini azaltabilir ve etkili antikoagülasyonu sınırlayabilir veya önleyebilir.4
Junya Zhai ve diğerleri (2017) randomize kontrollü denemeler için Şubat 2016’ya kadar elektronik veritabanlarını taradı ve incelemenin ana bulgusu olarak, CoQ10 takviye grubunda metabolik hastalıkları olan hastalarda plasebo grubuna kıyasla CoQ10’un serum seviyesinin önemli ölçüde arttığı ve TNF-α seviyesinin önemli ölçüde azaldığını,bununla birlikte CoQ10 takviyesinin, CRP ve IL-6 seviyesini önemli ölçüde düşürmediğini gözlemlemişler.4 (Junya Zhai ve ark., 2017)
Kalp yetmezliği tedavisinde koenzim Q10
Koenzim Q10 , vücuttaki tüm doku ve organlarda, en yüksek konsantrasyonlarda kalpte bulunur.3(Muhammed E Madmani,2014)
Varsayımsal olarak, CoQ 10 ayrıca kalp yetmezliği olan hastalarda yararlı bir terapötik etkiye sahip olabilir. Daha önce belirtildiği gibi, CoQ 10 , elektron taşıma zincirinde elektron transferine aracılık ederek ATP üretimini ve hücresel enerjiyi artırır. CoQ 10 , kalp yetmezliğinde ölüm oranının bir göstergesi olan oksidatif stresi azaltır. 16 Ek olarak, CoQ 10 , miyokarddaki kalsiyuma bağımlı iyon kanallarını stabilize ederek ATP sentezini artırır.
Kalp yetmezliği olan hastalarda , hem kanda hem de miyokard dokusunda ölçülebilir bir CoQ 10 eksikliği vardır . Ayrıca, CoQ 10 eksikliğinin derecesi, sol ventrikül fonksiyonundaki bozulma derecesi ile doğrudan ilişkilidir. Eksojen CoQ 10, kan ve doku CoQ 10 seviyelerini arttırır ve mitokondriye dahil olur.2 (Albert E. Raizner ve ark. , 2019)
Ortaya çıkan veriler, kalp yetmezliği olan hastalarda reaktif oksijen türlerinin zararlı etkilerinin arttığını ve antioksidan aktivitesi göz önüne alındığında koenzim Q10’un , kardiyak hücrelerin bileşenlerine zarar veren ve hücresel sinyali bozan bu toksik etkilerin azaltılmasına yardımcı olabileceğini ileri sürdü. Koenzim Q10ayrıca miyokardiyal kalsiyuma bağımlı iyon kanallarının stabilize edilmesinde ve adenozin-5′-trifosfat (ATP) sentezi için gerekli olan metabolitlerin tüketiminin önlenmesinde rol oynar. Koenzim Q10 konsantrasyonu, kalp yetmezliğinin ciddiyeti ile ters orantılıdır. Koenzim Q10 ile takviye kalp yetmezliğini iyileştirebilir. Koenzim Q10 bazen önemli bir yan etkisi olmaksızın kabul edilebilir bir güvenlik profiline sahip olduğu düşünüldüğü için kullanılır.
Hipertansiyon tedavisinde koenzim Q10
Koenzim Q10, kan basıncı, kalp krizi ve felç gibi ölümcül olmayan ve ölümcül kardiyovasküler advers olaylar için yaygın olarak ölçülen bir risk faktörüdür. Klinik deneyler, reçetesiz bir besin takviyesi olan koenzim Q10’un kan basıncını (BP) etkili bir şekilde düşürebileceğini ileri sürdü . Bu inceleme Ekim 2009’da tamamlanıp yayınlandığında, “dahil edilen 3 çalışmanın olası güvenilmezliği nedeniyle, koenzim Q10’un uzun vadeli birincil hipertansiyon yönetiminde kan basıncını düşürüp düşürmediğinin belirsiz olduğu” sonucuna varılmıştır .7(Meghan J Ho ve ark. 2016)
Bir çalışma, koenzim Q10’un 8 ila 12 hafta süreyle ilaçları kullanan hastanede kalmayan erkek ve kadınlarda kan basıncı üzerindeki etkilerini ölçtü. İki havuzlanmış çalışmada incelenen toplam hasta sayısı 50 idi. İki denemeden toplanan veriler, koenzim Q10’un plaseboya kıyasla kan basıncını etkilemediğini gösterdi.
Oksidatif Stres ve Koenzim Q10
Oksidatif stres, serbest radikallere karşı antioksidan savunmanın azalmış fizyolojik aktivitesi ile ilişkilidir. Serbest radikal üretimi ile antioksidan savunma arasındaki dengede rahatsız edici bir faktör olarak da tanımlanmaktadır.8 (Sahebkar, Serban, Ursoniu ve Banach, 2015 )
Antioksidan savunma sistemi, koenzim Q10 (CoQ10) ve antioksidan enzimler (örneğin, glutatyon peroksidaz [GPX], süperoksit dismutaz [SOD] ve katalaz [CAT]) gibi çok çeşitli faktörleri içerir.9 (Pisoschi & Pop, 2015 ; Rajendran ve diğerleri ., 2014 )
CoQ 10, serbest radikal kaynaklı hasarı ve enflamatuar sinyal yolağı aktivasyonunu önlemek için yararlı olan önemli antioksidan ve anti-enflamatuar özellikler ile donatıldığından, tükenmesi enflamatuar süreçlerin alevlenmesine neden olur. Bu nedenle, eksojen CoQ 10 takviye, kalp yetmezliği, atriyal fibrilasyon ve miyokard enfarktüsü gibi kardiyovasküler hastalıkların tedavisinde ve hipertansiyon, insülin direnci, dislipidemiler ve obezite gibi ilişkili risk faktörlerinde bir adjuvan olarak faydalı olabilir.10(Alma Martelli ve ark, 2020)
Yan Etkiler ve Etkileşimler
CoQ 10 insan vücudunda doğal olarak bulunmasına ve bu nedenle iyi tolere edilmesi gerekmesine rağmen, seyrek ve genellikle hafif olmasına rağmen çeşitli yan etkiler bildirilmiştir. Bunlar arasında iştah azalması, ishal, baş dönmesi, dispepsi ve bulantı / kusma yer alır. CoQ 10 takviyesi ile warfarin etkisinde bir azalma öneren bir rapora rağmen , daha sonraki kontrollü bir çalışma böyle bir etkileşim göstermedi.2
Dozaj
Ek olarak CoQ 10 , 30, 60, 100, 200, 300, 400 ve 600 mg’lık tek kapsül dozlarında mevcuttur. Belirlenmiş minimum veya maksimum etkili doz olmamasına rağmen,> 2.5 mcg / mL’lik bir terapötik kan seviyesine ulaşmak için gerekli olan ortalama doz, günde iki kez yemekle alınan 200 mg’dır.6 (Peter H Langsjoen ve ark., 2014)
Kardiyakla ilgili çalışmalarda günlük 100 ila 400 mg dozlar kullanılırken, nörodejeneratif hastalıklarda (Huntington hastalığı, Parkinson hastalığı ve amiyotrofik lateral skleroz) 600 ila 3,000 mg dozlar kullanılmıştır.5 (David Mantle ve ark., 2020)
Sonuç
CoQ 10 , piyasadaki en popüler diyet ve besin takviyeleri arasındadır. Klinik kanıtlar, koroner kalp hastalığı ve kalp yetmezliğinden etkilenen hastalarda kalp sağlığını desteklemek için yüksek dozlarda biyoyararlanabilen CoQ 10 (≥200 mg / gün) ile takviyeyi desteklemektedir.
CoQ 10, serbest radikal kaynaklı hasarı ve enflamatuar sinyal yolağı aktivasyonunu önlemek için yararlı olan önemli antioksidan ve anti-enflamatuar özellikler ile donatıldığından enflamasyonu önlemek için yararlı olabileceği düşünülmektedir. Ancak daha fazla çalışma yapılması önerilmektedir.
Kaynakça
1. Alfonso V.L., Giampieri F., Battino M., Quiles J. L., Coenzyme Q and Its Role in the Dietary Therapy against Aging, Molecules. 2016 Mar; 21(3): 373. 2. Albert E. R., Koenzim Q 10, Metodist Debakey Cardiovasc J . 2019 Jul-Sep; 15 (3): 185-191. 3. Mohammed E. M., Solaiman A.Y., Agha K.T., Madmani Y., Shahrour Y., Essali A., Kadro W., Coenzyme Q10 for heart failure, Cochrane Database of Systematic Reviews,2014 June 4. Junya Z., Bo Y., Lu Y., Effects of Coenzyme Q10 on Markers of Inflammation: A Systematic Review and Meta-Analysis, PLoS One. 2017 Jan.; 12(1) 5. David M.,Dybring A., Bioavailability of Coenzyme Q10: An Overview of the Absorption Process and Subsequent Metabolism, Antioxidants 2020, 9(5): 386. 6. Peter H.L., Langsjoen A.M., Comparison study of plasma coenzyme Q10 levels in healthy subjects supplemented with ubiquinol versus ubiquinone, Clin Pharmacol Drug Dev,2014 Jan;3(1):13-7 7. Meghan J. H., Wright J.M., Blood pressure lowering efficacy of coenzyme Q10 for primary hypertension,2016 March 3 8. Amirhossein S.,Corina M.S., Effect of curcuminoids on oxidative stress: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials, Journal of Functional Foods, October 2015, Pages 898-909 9. Peramaiyan R., Natarajan N. Thamaraiselvan R., Rajendran P., Antioxidants and human diseases, Clinica Chimica Acta,Volume 436,September 2014, Pages 332-347 10. Alma M.,Lara T.,Alessandro C., Arrigo F. G.C., Coenzyme Q10: Clinical Applications in Cardiovascular Diseases, Antioxidants (Basel). 2020 Apr; 9(4): 341.