Hangi soruya cevap arıyorsun?
Günümüzde insanların refahı ve sağlığı korumadaki diyetin rolü hakkındaki farkındalığı artmıştır. Tüketiciler, ürünlerin kendilerine sadece gerekli besinleri sağlamasını değil, aynı zamanda sağlıkları için faydalı olan biyolojik olarak aktif maddeler için bir kaynak olmasını beklerler. Dünya çapında tüketiciler arasında ortaya çıkan “sağlıklı trendlerden” biri, aynı zamanda “çay mantarı” olarak da adlandırılan kombuchadır.
Kombucha Nedir? Nasıl Elde Edilir?
Kombucha belirli oranda siyah çayın, şekerin, Simbiyotik Bakterinin ve Maya Kültürü (SCOBY)’nün bir araya getirilmesiyle oluşan 7-21 gün fermente edildikten sonra içime hazır hale gelen bir içecektir. SCOBY, mantar kapağına benzeyen bir mikroorganizma biyofilmidir. Daha sonraki demlemelerde de kullanılabilir.
Siyah çay yerine bazen yeşil ya da oolong çayı da kullanılabilmektedir.
Fermantasyondan sonraki içeriği:
- Çay polifenolleri
- Organik gıda asitleri
- Lif
- Etanol
- Lizin dahil olmak üzere amino asitler
- Cu, Fe, Mn, Ni ve Zn gibi temel elementler
- C vitamini ve birkaç B vitamini gibi suda çözünen vitaminler
- Hidrolitik enzimler
Dünden Bugüne Kombucha
Fermente gıdalar, binlerce yıldır uluslararası kültürlerin temelini oluştursa da, kombu çayı, kısa süre önce Amerika Birleşik Devletleri’nde popüler hale gelmiştir. Kombucha’nın MÖ 220 civarında kuzeydoğu Çin’de ortaya çıktığı, 414 yılında bir ilaç olarak Japonya’ya yayıldığı ve Rusya ve Doğu Avrupa’ya ticaret yollarıyla yayıldığı bildirilmektedir.
Kombucha’nın dünya çapında popülaritesi ise II. Dünya Savaşı’ndan bu yana dalgalı olarak devam etmektedir. Kombucha’nın fonksiyonel içecek pazarında [5] en hızlı büyüyen ürün olduğu ve dünyadaki en popüler düşük alkollü fermente içeceklerden biri olduğu bildirilmiştir.
Sağlık Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
- Antiinflamatuvar etki
- Antioksidan etki (polifenoller dolayısı ile)
- LDL Kolesterol düşürücü etki
- Kan basıncı düşürücü etki
- Kanser yayılımının azaltıcı etki
- Karaciğer, Bağışıklık sistemi ve Gastrointestinal fonksiyonların iyileştirici etki
Sağlıklı Bireylerde Tüketim Nasıl Olmalıdır?
Sağlıklı bireyler tarafından günde yaklaşık 120ml (4 oz) tüketilmesi herhangi bir sağlık problemine yol açmamıştır.
Bu içeceğin mikrobiyolojik karmaşıklığından dolayı, FDA Model Gıda Kodu altında üretilmesi her zaman önemlidir. Kombu çayının aşırı asidik veya düşük pH’lı olması sağlık sorunlarına neden olmaktadır.
Kaynakça:
Kaewkod, T., Bovonsombut, S., & Tragoolpua, Y. (2019). Efficacy of Kombucha Obtained from Green, Oolong, and Black Teas on Inhibition of Pathogenic Bacteria, Antioxidation, and Toxicity on Colorectal Cancer Cell Line. Microorganisms, 7(12), 700.
May, A., Narayanan, S., Alcock, J., Varsani, A., Maley, C., & Aktipis, A. (2019). Kombucha: a novel model system for cooperation and conflict in a complex multi-species microbial ecosystem. PeerJ, 7, e7565.
Gaggìa, F., Baffoni, L., Galiano, M., Nielsen, D. S., Jakobsen, R. R., Castro-Mejía, J. L., Bosi, S., Truzzi, F., Musumeci, F., Dinelli, G., & Di Gioia, D. (2018). Kombucha Beverage from Green, Black and Rooibos Teas: A Comparative Study Looking at Microbiology, Chemistry and Antioxidant Activity. Nutrients, 11(1), 1
Kapp, J. M., & Sumner, W. (2019). Kombucha: a systematic review of the empirical evidence of human health benefit. Annals of epidemiology, 30, 66–70.
Villarreal‐Soto, S.A., Beaufort, S., Bouajila, J., Souchard, J.‐P. and Taillandier, P. (2018), Understanding Kombucha Tea Fermentation: A Review. Journal of Food Science, 83: 580-588.