Hangi soruya cevap arıyorsun?
Niçin bu kadar önemli?
İnsan besin almadan haftalarca, susuz bir şekilde ancak birkaç gün yaşamını sürdürebilir. Bu durum suyun insan yaşamını devam ettirebilmesi için ne kadar önemli olduğunu gösterir. Vücut suyunun %20 gibi bir oranda azalması ölümle sonuçlanır.
Su bedenimizi bütünüyle kucaklayarak bağrına basar bedenimizin ağırlığından bizi kurtarır. Su tüm yaşamın anası varlığımızın hassas güvencesi.
Jacques Yves Coustea
Su midede yarattığı hacim nedeniyle besin alımında kısıtlama yaratması, metabolizmayı çalıştırıp günlük harcanması gereken enerji miktarını arttırması, sindirimi olumlu yönde etkilemesiyle birlikte zayıflamaya yardımcı olur. Aynı zamanda;
- -Ağız, göz ve burun gibi dokularda nemlendirme oluşturur.
- -Yaşam ve sağlık için gerekli biyokimyasal tepkilerin oluşmasında görev alır.
- -Yiyeceklerin sindirim, emilim ve hücrelere taşınımında yardımcı olur.
- -Dışkının yumuşamasına katkı sağlayarak kabızlığı önler.
- -Vücut ısısının denetlenmesinde, ödemin atılmasında, eklemlerin kayganlığının sağlanmasında rol oynar.
- -Cilt sağlığına ve bağışıklık sistemini katkısı vardır.
- -Soğuk algınlığı, böbrek taşı, mesane kanseri, idrar yolu enfeksiyonları gibi hastalıklara yakalanma riskini düşürür.
- -Kalsiyum, magnezyum ve flor gibi temel mineralleri sağlar.
Sağlığa Uygun Su Nasıl Olur?
Tüm bunların yanında sağlığa uygun olan su; renksiz, kokusuz, tadı hoş, berrak, nötr veya hafif alkali olmalıdır. Organik madde, amonyak, nitrit ve nitrat, deterjan, kurşun, arsenik, kadmiyum, siyanür, krom, civa, nikel gibi ağır metalleri içermemeli. Suda uygun miktarda bulunması istenen fosfor, sodyum, potasyum, demir, çinko, bakır, krom, iyot, selenyum ve magnezyum gibi vücut için gerekli olan minerallerdir.
Suyun pH‘ı suda bulunan kalsiyum bikarbonat ve alkali tuzlar varsa alkali, karbondioksit fazla ise asidik olur. Suyun pH’ının nötr veya hafif alkali olması istenir. Kaynak sularında pH 7,0-8,5; içme ve kullanma sularında pH 6,5-9,2 sınırları dahilinde olmalıdır. Sularda üst sınırlar Ca için 100 mg/Lt, CO2 için 5 mg/Lt, Mg için 50 mg/Lt kabul edilir.
Su Gereksinimi Nasıl Karşılanır?
İnsan su gereksinimini metabolizma, besin ve içecek gibi 3 kaynaktan karşılar. Metabolizmadan karşılanan su besin ögelerinin ( 1 gram karbonhidrattan 0,6 gram, 1 gram yağdan 1,0 g, 1 gram proteinden 0,4 g su oluştuğu düşünülüyor.) alımına göre değişiklik göstermektedir.
Yetşkin bir bireyin gün içerisinde ortalama içeceklerden 1000 ml, yiyeceklerden ise 1200 ml su aldığını söyleyebiliriz.
Normal içme suyu alımıyla birlikte insan vücuduna gerekli olan lityum, çinko, kalsiyum, bakır, magnezyum, demir, flor mikro besinlerinin %10’unun karşılanmış olur.
Günlük alınması gereken sıvı miktarı fiziksel aktivite düzeyine göre değişmekle birlikte orta düzeyde bir aktivite düzeyinde tüketilmesi gereken su miktarı 2-2,5 litredir. Türkiye Beslenme Rehberi’nde bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgiler yer alan tabloda;
| Erkek | Kadın | |
| 0-6 Ay | 100-190 ml (anne sütü ile karşılanır) | 100-190 ml (anne sütü ile karşılanır) |
| 6-12 ay | 800-1000 mL/gün | 800-1000 mL/gün |
| 1-2 Yaş | 1100-1200 mL/gün | 1100-1200 mL/gün |
| 2-3 Yaş | 1300 mL/gün | 1300 mL/gün |
| 4-8 Yaş | 1600 mL/gün | 1600 mL/gün |
| 9-13 Yaş | 2100 mL/gün | 1900 mL/gün |
| ≥14 Yaş | 2500 mL/gün | 2000 mL/gün |
| Gebe Kadın Ek: 300 mL/gün | ||
| Emziren Kadın: 700 mL/gün |
Yine TÜBER’e göre en basit hesaplamayla 35 mL x vücut ağırlığı (kg) günlük su ihtiyacımızı karşılar. Ve idrar renginin koyulaşması ile su ihtiyacının karşılanmadığı belli olmuş olur.
Hangi durumlarda su alımı arttırılmalı;
- -Gebelik ve Emzirme
- -Aşırı Kusma ve İshal
- -Regl Dönemi
- -Fiziksel Aktivite
- -Aşırı Terleme
- -Diyette protein ve tuz alımı
Aşırı Susama Hangi Hastalıkların Belirtisidir?
Diyabet
Kandaki şeker seviyesinin yüksek olduğu durumlarda vücut sık idrara çıkarak vücuttaki fazla glikozu atmak ister. Bunun sonucunda da susuzluk meydana gelir.
Anemi
Kan kaybı ile birlikte vücut su içme isteği duyar.
Xerostomia
Ağız kuruluğu olarak da bilinen hastalık genel olarak tükürük bezlerindeki rahatsızlıklar sonucu oluşur. Bunun yanı sıra aşırı ilaç kullanımı, radyasyon tedavisi ile birlikte de xerostomia oluşmuş olabilir.
Stres ve Düşük Tansiyon
Kronik stres ile birlikte adrenal bezlerin az çalışması tansiyon düşüklüğünü ciddi boyutlara taşıyor. Baş dönmesi, anksiyete gibi rahatsızlıkların yanı sıra aşırı su isteği de tansiyon düşüklüğünün belirtisidir.
Beslenme Bozukluğu
Yanlış beslenme düzeni de susuz hissetmenizin nedeni olabilir. Diyetle birlikte aşırı karbonhidrat alımı su ihtiyacınızın azaltırken, gereğinden fazla protein ve tuz alımı susuzluk hissi uyandırıp su ihtiyacınızı arttıracaktır.
Ya Da Regl Dönemi
Vücuttaki estrojen ve projesteron seviyeleri vücuttaki su dengesine etkilidir. Kadınlar regl dönemlerinde bu yüzden daha fazla su ihtiyacı duyarlar
Dedekayoğulları H., Önal A., Çevre- İnsan Sağlığı İlişkisi Açısından Su ve Su Analizinin Önemi, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 72,2, syf:65-70,2009. Baysal A., Beslenme, Hatiboğlu Yayınevi,2015 Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2015, T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1031 , Ankara 2016 European Environment Agency, WHO Regıonal Office for Europe, Water and Health in Europe, no 93
