Florür Nedir?

    Hayati olmayan fakat eksikliğinde ve fazlalığında birçok sıkıntıya sebep olan bir mikroelementtir. Fransızca ‘’akış’’ anlamındaki ‘’fluere’’ kelimesinen türemiştir. Havada, toprakta, suda ve kayalarda bulunur. Oldukça reaktiftir, neredeyse tüm organik ve inorganik maddelerle reaksiyonlara katılır .Vücuda solunum yoluyla ve florür içeren ürünleri tüketmeyle girer. Beslenmede florür varlığının en önemli faktörü florürlü sulardır. Bazı ülkelerde florür eksikliği görmemek için koruyucu yöntemler belirlenmiştir. Bunlar; suları, sütü ve tuzu florürden zenginleştirmektir.

Florür Nelerde Bulunur?

    İçkiler , musluk suyu , içme suyu , florlu suyla işlenmiş gıdalar, meyve suları, diş macunları florlu tabletler , supplementler, teflonlar (pişirme yoluyla gıdaya geçebilir), temizlik malzemeleri, kozmetik ürünler, bazı deodorantlar, deniz ürünleri, tüm doğal sularda bulunur, Deniz suyu 1.2-1.5 ppm florür içerir. Tatlı su konsantrasyonları genellikle 0.01 – 0.3 ppm arasındadır.

   Çay bitkisinin, florürü biriktirme özelliği vardır. Et , balık, tahıllar,konserve balık , bazı bebek mamaları, karides , istiridye , şarap, bira, pirinç , çedar peyniri, ton balığı, avokado ve elmada florür içerir.

Suların Florlanması

    Amerika Birleşik Devletleri Halk Sağlığı Servisi (PHS), 1962’de başlayarak kamu su kaynaklarında diş çürümesinin önlenmesine yardım etmek için litre başına 0,1 ile 1,2 miligram arasında florür içermesi gerektiğini önermiştir. Bu öneri, 2015 yılında florür seviyesinde 0.7 mg / L seviyesine yükseltildi. ABD’nin suni suların florlanmasını sağlamadaki liderliği, Dünya Sağlık Örgütü tarafından, etkili bir ağız sağlığı müdahalesi olarak kabul edilmesine yol açmıştır. En az 30 ülke, yapay su florlama politikaları oluşturdu. Bununla birlikte, İsveç, Hollanda, Almanya ve İsviçre dahil olmak üzere bazı ülkeler, güvenlik ve etkinliğe ilişkin kaygılar nedeniyle su kaynaklarını florlamayı reddetti. Florürün diş çürüklerini azaltmada etkisi olduğu bilinmekle beraber, bazı çalışmalarda ise kognitif bozukluk, hipotiroidi,diş ve iskelet florozisi,rahim kanseri ve elektrolit düzensizliğine sebebiyet vereceğini gösteriyor. Yutulan suyun dişlere topikal etkisinin az olması ve sağlığı kötü etkileyeceği düşünülüyor ; çözüm olarak ise florürün topikal olarak diş üzerine uygulanabileceğidir.

Florür ile Kemik Sağlığı Arasındaki İlişki

    ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), içme suyundaki florür için maksimum 4.0 mg / L izin vermiştir. Bundan daha yüksek seviyelere uzun süreli maruz kalma, kemiklerde florürün oluştuğu iskelet florozisi olarak adlandırılan bir duruma neden olabilir. Bu , eklem sertliği ve ağrı ile sonuçlanabilir . Yaşlı ve erişkinlerde de zayıf kemiklere veya kırıklara yol açabilir.

    Florür, sindirim sistemi yoluyla kan içine emilir. Kemikler ve dişler gibi kalsiyum açısından yüksek alanlarda toplanma eğilimi gösterir.Büyüme plakaları olarak bilinen bu alanlar, osteosarkomların (kemik tümörü) tipik olarak geliştiği yerlerdir. Bu yüzden florürün aşırı alımının kanser riskini arttırabileceği düşünülüyor.

Florür ile Diş

    Yapılan bazı çalışmalarda florürün, diş çürüğü riskini azaltabileceği görülmüştür. Son 30 yılda, çalışmalar, florürün maksimum anti-çürük yararlarının öncelikle topikal kullanım ve diş yüzeyinde doğrudan temas yoluyla olduğunu göstermiştir. Önemli bir mineral olan florürün tükürükte bulunması diş mineralizasyonuna katkı sağlar.

    Florozis ise, diş minesindeki mineralizasyon kusurudur. Dişin fonksiyonunu etkilemez ve ağrıyla birlikte görülmez. Dişte çizgiler, renk bozuklukları veya noktalar şeklinde kendini gösterebilir. Dişi aşındırır ve parçalanmasına sebep olabilir. Yaşamın ilk altı yılı boyunca florürün fazla alımı florozise sebep olabilir. Özellikle çocukların diş fırçalama sırasında diş macununu yutmaları bir risktir. Bu nedenle çocukların küçük miktarlarda daha düşük florür konsantrasyonu olan diş macunu kullanmaları önerilir. Avrupa Pediatrik Diş Hekimliği Akademisi’nin yaşlara göre önerdiği diş macunu miktarı aşağıda verilmiştir:

A) 6 ay-2 yaş 500ppm florür içeren macun ile günde 2 kere bezelye boyutunda.
B) 2-6 yaş 1000ppm florür içeren macun ile günde 2 kere bezelye boyutunda.
C) 6 yaştan büyük çocuklara 1450 ppm florür içeren macun ile günde 2 kere 1-2 cm boyutunda.

Hastalık Kontrol Merkezleri tarafından yapılan ankete göre, Amerikan adolesan çağındaki bireylerin % 41’inde florozis bulunmuştur. Tedavisinde diş beyazlatma veya dişin bir tabakasını kaldırma işlemleri yapılabilir.

Norveç’te 5-18 yaşlar arasındaki bireyler üzerinde yapılan bir çalışmada, bireylere düşük-orta-yüksek yoğunluklarda florlu su verilmiş ve kişilerde florozisin şiddetine bakılmış. İçme suyundaki flor konsantrasyonu, istatistiksel olarak artmış dental florozis riski ile ilişkili bulunmuştur.

Sonuç

    Florür hayatımızda her zaman bulunur. Tehlike; diyet alımı, solunum ve florid takviyeleri ile ortaya çıkabilir. Florit son derece yüksek konsantrasyonlarda toksik olabilir. Avrupa Pediatrik Diş Hekimliği Akademisi ,florit takviyelerinin topikal kullanımını önermektedir.

    Çocukların diş macunlarını yutmalarını önlemek için aromalı diş macunlarını kullanmayı bırakılabilir. Florozisin diş görüntüsüne zarar vermesi kişide özellikle de çocuklarda özgüven eksikliğine ve utangaçlığa sebep olabilir. Bu yüzden bu konuya dikkat edilmelidir . Florozisin kişide hem toksik hem de kozmetik etki yarattığı unutulmamalıdır.

    Suların florlanması ile ilgili ise bir grup gerekli olduğunu düşünürken , bir grup ise gıdalardan yeterince florür alımının sağlandığını bu yüzden sulara eklemenin gerekli olmadığını düşünmektedir. Bu konuyla ilgili daha çok araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır.

Kaynakça
Kanduti, Domen, Petra Sterbenk, and Barbara Artnik. “FLUORIDE: A REVIEW OF USE AND EFFECTS ON HEALTH.” Materia Socio-Medica 28.2 (2016): 133–137. PMC. Web. 19 Oct. 2018.
Fluoride concentrations for different types of food. Source: United States Agriculture Department (USDA), 2005.
Recommended use of fluoride toothpaste for children. Source: European Academy of Paediatric Dentistry (EAPD), 2009.
Dr. Arvid Carlsson, Nobel Prize Laureate in Medicine/Physiology (2000).
Peckham, Stephen, and Niyi Awofeso. “Water Fluoridation: A Critical Review of the Physiological Effects of Ingested Fluoride as a Public Health Intervention.” The Scientific World Journal 2014 (2014): 293019. PMC. Web. 20 Oct. 2018.
American Cancer Society: ‘’Water Fluoridation and Cancer Risk.’’ 28 July. 2015.