Hangi soruya cevap arıyorsun?
Amarant Nedir?
Bilimsel adı ile Amaranthus‘un 17’si yenilebilir yapraklar, 3’ü tahıllardan oluşan 70 türü bulunmaktadır. Ülkemizde neredeyse hiç adını duymadığımız amarant, Asya, Afrika, Amerika, Avustralya ve Avrupa’da oldukça yaygın bir şekilde üretilmekte olup oldukça ulaşılabilir ve ucuzdur. Oldukça güzel bir protein içeriğine sahip, kolay pişirilen ve yerliler tarafından da yetiştirilebilen ucuz besin olduğundan yaygınlaşıp daha fazla üretileceği düşünüldüğünden ”geleceğin ürünü” unvanını alacağı düşünülmektedir.
Bilim insanlarınca, gelecekte ülkemizde de önemli bir yer alacağı düşünülmektedir.
Özellikle yaprakları ve yenilebilir gövdeleri lizin ve metiyonin (amino asit türleri), karotenoidler, askorbik asit, lif ve kalsiyum, magnezyum, potasyum, fosfor, demir, çinko, bakır gibi mineralleri içeren harika protein kaynağıdır.
Ayrıca içeriğinde klorofil, karotenoid ve antosiyanin gibi doğal pigmentleri, β-siyanin, β-ksantin, betalain, fitokimyasallar, β-karoten, C vitamini, fenolikler ve flavonoidler gibi maddeleri içerdiğinden mükemmel bir antioksidandır. Kurak ve yarı kurak yerlerde yetişebildiğinden kuraklığı önleme etkisi de mevcuttur.
Etkileri
- Güçlü bir antioksidan görevi vardır
- Kardiyovasküler hastalıklara karşı koruma sağlar
- Bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi vardır
- Kanserden koruyucudur
- Kan şekerini düşürücüdür
- Tansiyon düzenleyicidir
- Kansızlıkta olumlu etkileri vardır
- Kolesterolü düşürebilmektedir
- Gıda ürünlerinde doğal koruyucu özelliği vardır
- Katarakt, ateroskleroz, retinopati, artrit, amfizem ve nöro-dejeneratif gibi çeşitli hastalıklara savunma yapmaktadır
- Yetiştirildiği asıl bölgelerde; antiviral, antimalaryal, antidiyabetik, antibakteriyel, antihelmintik, terletici, idrar söktürücü, febrifüj, galaktogog, bel soğukluğu, egzama, yanıklar, yaralar, çıbanlar, kulak ağrısı, hemoroidler, bronşite karşı ve yılan panzehiri olarak geleneksel tedavi amaçlı oldukça popüler şekilde kullanılmaktadır
- İçeriğindeki pigmentlerden dolayı kozmetik ürünlerde, ilaçlarda ve yiyeceklerde doğal katkı maddesi olarak kullanılmaktadır
- Yaşlanmayı geciktirir
- Vücudumuz için gerekli doymamış yağ asidi olan linoleik asidi de içermektedir
- Diyabet hastalığından korumaktadır
- Detoksifiye etkisi vardır
İstenmeyen Etkileri
Nasıl Tüketilebilir?
- Beslenme uzmanları amarantın buğday ununa katılması ile ilgili çalışma yapmışlar ve bu doğrultuda %15 ‘ten fazla katıldığı takdirde damak tadına uygun olmadığını ve koku duyulduğunu belirtmişlerdir.
- Bazı ülkelerde yapraklarını ve etli gövdesini sebze yemeği şekilde tüketilmektedir.
- Kökü ile de domates, demirhindi ile beraber pişirilip tüketilmektedir ve oldukça sevilmektedir.
- Buharda ya da kızartarak pişirilip tüketilebilmektedir.
Kaynakça
Hergenç G., (2014), Beslenme, Sağlıkta ve Hastalıkta Beslenme, İstanbul, Nobel Tıp Kitapevleri, 35-36
Sarker U. ve Oba S., Antioxidant constituents of three selected red and green color Amaranthus leafy vegetable, 2019, DOI: 10.1038/s41598-019-52033-8
Sarker U. ve Oba S., Protein, dietary fiber, minerals, antioxidant pigments and phytochemicals, and antioxidant activity in selected red morph Amaranthus leafy vegetable, Published: December 12, 2019, DOI: 10.1371/journal.pone.0222517
Krulj J., Brleka T., Pezo L., Brkljaca J., Popovic S., Zekovic Z., Solarova M. B., Extraction methods of Amaranthus sp. grain oil isolation, Published online in Wiley Online Library: 4 January 2016, DOI: 10.1002/jsfa.7540
Sarker U. ve Oba S., Drought Stress Effects on Growth, ROS Markers, Compatible Solutes, Phenolics, Flavonoids, and Antioxidant Activity in Amaranthus tricolor, Published Online: 26 May 2018, DOI: 10.1007/s12010-018-2784-5
