Vejetaryen beslenme genelde hayvanları ve çevreyi korumak, kronik hastalık risklerini azaltmak için tercih edilen bir beslenme çeşididir. Peki vejetaryen beslenme şekli hayat süresini nasıl etkiliyor?
En çok vejetaryenlikle beslenen ülkelerin başında Hindistan gelmektedir. WDI’ nın 2017 verilerine göre Hindistan’ın ortalama yaşam süresi 69,16 yıl olarak gösterilmektedir.
Peki Hindistan nasıl besleniyor?
- Hindistan, yoksulluk ve dini inançlar nedeniyle et tüketiminden uzak duran bir ülkedir.
- Tahıllar, bakliyatlar, yumru kökler ve sebzelerin Hindistan mutfağında oldukça önemli yeri vardır.
- Meyve üretiminde ihracat olarak Hindistan’ın önemli bir konumu vardır ancak bu tüketim alışkanlıklarını bize açık olarak sunmuyor.
Hindistan’da yılda kişi başına düşen et tüketimi 5 kilogramın altındadır.
En çok et tüketen ülkelerin başında ise Amerika Birleşik Devletleri gelmektedir. Yine WDI’ nın 2017 verilerine göre yıllık ortalama yaşam süresi 78,54 yıl olarak gösterilmektedir.
ABD nin beslenmesine bakacak olursak eğer;
- Amerika nüfusunun yetişkinlerin 3’te 2’i, çocuklarınsa 3’te 1’i obezdir.
- Her 4 Amerikalıdan en az 1’i her gün fast food tüketmektedir.
- Amerikan nüfusunun 4’te 3’ü sebze, meyve ve sıvı yağlardan düşük düzeyde beslenmektedir.
- Amerikan nüfusunun yarısının tahıl grubu ve protein bakımından ihtiyacından fazlasını almaktadır
- Şeker ve doymuş yağ alımı önerilenlerin üstündedir.
- Amerikan nüfusunun bir kısmı kahvaltıda bile et tüketmektedir.
BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün verilerine göre Amerika’nın yıllık kişi başına düşen et miktarı 100 kilogramın üstündedir.
Peki ortalama yaşam süresi en fazla olan Japonya nasıl besleniyor?
- Temel gıdaları yağsız tuzsuz pirinçtir
- Yemeklere soya sosu, miso ve sirke bolca girmektedir
- Çorba neredeyse her öğünde bulunur.
- Tatlı alışkanlıkları neredeyse hiç yoktur.
- Sık tükettikleri içecek yeşil çaydır
- Alkol tüketimi çok fazladır
- Balık tüketimi ülkede çok yaygındır
- Bol turşu ve fermente edilmiş ürünler sık tüketilir.
- Et ya da balık yenildikten sonra mutlaka sebze yemeği tüketilir.
Japonya’nın yıllık et tüketimi BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün verilerine göre kişi başına yılda 45.9 kilogram düşmektedir.
Bu konuyla ilgili yapılmış çalışmalardan bir kaç tanesine bakacak olursak eğer;
California’da yapılan bir çalışmada vejetaryenlerin, et yiyenlerden %12 daha fazla yaşadığını öne sürmüştür.
Oxford Üniversitesi’nde yapılan araştırmada ise hiç et yemeyenlerle et yiyenler arasında yaşam süresi bakımından önemli bir fark bulunamamıştır ancak az et yiyenlerde pankreas kanseri, solunum hastalığı ve diğer ölüm nedenlerinin oranı %30-45 daha düşük olduğunu göstermektedir.
Sydney’de yapılan diğer bir araştırmada, normal et yiyenlerle tam vejetaryenler karşılaştırılmıştır. Sonuçlara bağlı olarak vejetaryenlerin daha genç, obezite riski düşük, kardiyovasküler, metabolik hastalıklar ve hipertansiyona yakalanma olasılığı daha az olduğu gözlenmiştir ancak tam vejetaryenler, yarı-vejetaryenler ya da normal et yiyiciler arasında yaşam süresi bakımından önemli bir fark bulunamamıştır.
Sonuç olarak vejetaryen beslenmenin bir çok kronik hastalığa yakalanmamızı önleyen sağlıklı bir diyet şekli diyebiliriz; ancak yaşam süresi ile kesin bir bağlantı var demek yanlış olur.
Kaynakça
Melina Vasento, Craig Winston, Levin Susan, Position of the Academy of Nutrition and Dietetics: Vegetarian Diets (2012), https://doi.org/10.1016/j.jand.2016.09.025
Devi Subramaniam Mohana, Balachandar Vellingiri, Lee Sang In, Kim In Ho, An Outline of Meat Consumption in the Indian Population (2014) http://dx.doi.org/10.5851/kosfa.2014.34.4.507
Shetty Prakash S, Nutrition transition in India (2016), DOI: 10.1079/PHN2001291
Online Avaliable: https://health.gov/sites/default/files/2019-09/2015-2020_Dietary_Guidelines.pdf ERİŞİM TARİHİ: 01.02.2021
Online Avaliable: https://news.stanford.edu/news/multi/features/food/eating.html Erişim Tarihi: 02.01.2021
Online Avaliable: https://www.cbsnews.com/news/americans-are-obsessed-with-fast-food-the-dark-side-of-the-all-american-meal/ Erişim Tarihi: 02.01.2021
Online Avaliable: https://www.healthline.com/nutrition/do-vegans-live-longer?nutrition-newsletter-email=kubrauysal1999%40outlook.com#bottom-line Erişim Tarihi: 02.01.2021
Gabriel Ana San , Ninomiya Kumiko , Uneyama Hisayuki, The Role of the Japanese Traditional Diet in Healthy
and Sustainable Dietary Patterns around the World (2018), https://doi.org/10.3390/nu10020173
Online Avaliable: https://www.bbcgoodfood.com/howto/guide/why-japanese-diet-so-healthy Erişim Tarihi: 02.01.2021
Orlich Dr. Michael J., Singh Dr. Pramil N, Sabaté Dr. Joan, Jaceldo-Siegl Dr. Karen,Fan Ms. Jing, MS, Knutsen Dr. Synnove, Beeson Dr. W. Lawrence, Fraser Dr. Gary E., Vegetarian Dietary Patterns and Mortality in Adventist Health Study 2 (2013), doi:10.1001/jamainternmed.2013.6473.
Huang Tao, Yang Bin, Zheng Jusheng, Li Guipu, Wahlqvist Mark L., Li
Duo, Cardiovascular Disease Mortality and Cancer Incidence in Vegetarians: A Meta-Analysis and Systematic Review (2012), DOI: 10.1159/000337301
Appleby Paul N, Crowe Francesca L, Bradbury Kathryn E, Travis Ruth C, Key Timothy J, Mortality in vegetarians and comparable nonvegetarians in the United Kingdom (2016), doi: 10.3945/ajcn.115.119461
Çok faydalı ve açıklayıcı bir yazı olmuş tebrik ederim.
Çok teşekkürler 🙂