Hangi soruya cevap arıyorsun?
Ihlamurun geçmişten günümüze kadar bitki çayı tüketimi bakımından önemli bir yeri olmuştur. Özellikle kış mevsimimizin vazgeçilmezi haline gelmiştir. Bu bitkinin insan sağlığı üzerine olumlu etkilerinin ortaya çıkmasıyla günümüzde ilgi daha fazla artmaktadır. Marmara, Karadeniz, Ege, Orta Toroslar ve Kuzey Anadolu Bölgeleri’ndeki ormanlarımızda sıklıkla görülmektedir. Ülkemizde yetişen türleri; Gümüşi Ihlamur, Büyük Yapraklı Ihlamur ve Kafkas Ihlamuru’dur.
Ihlamur Nedir?
Ihlamur (Tilia), Tiliaceae familyasından beyazımsı-sarı renkli çiçekler açan büyük ağaçlardır. Yeryüzünde 30 kadar ıhlamur türü vardır. Ihlamur (Tilia) bitkisi; şeker, yağ, kateşin ve gallik asit, tanin, polifenolik bileşikler, organik asit, mineral tuz, amino asit, vitamin ve uçucu yağ gibi birçok farklı molekül içerir. Sağlıkla ilişkisi, Tilia (Tiliaceae) cinsi bitkilerin gösterdiği antioksidan ve antimikrobiyal aktivite gibi işlevsel özellikler flavonoidler de dahil olmak üzere polifenolik bileşiklerle ilişkilidir.
Genellikle ülkemizde ıhlamurun çiçek kısmı kullanılmaktadır. Ülkemizde, Haziran – Ağustos ayları arasında açan hoş kokulu ıhlamur çiçeğinin toplanması için en etkili dönem; çiçeklenmeden sonraki en geç 4.gününe kadar, çiçek ve çiçek sapındaki uzun yaprak öğlen saatlerinde, güneşten iyice kurudukları sırada elden toplanmasıdır. Toplanan çiçekler, büyük eleklerin üzerine serilerek havadar, gölge bir ortamda iyice kurutulur. Kuruduktan sonra ince kıyılıp, hava almayan kaplarda saklanır.
Sağlıklı Ihlamur Yaprağı Ve Çiçeğinde Bulunması Gereken Özellikler
Canlı böcek bulunmamalı, çıplak gözle bakıldığında ölü böcek ve kalıntıları görülmemeli Yapraklı çiçek ıhlamur, çiçeklerden ve çiçek sapı yaprakçılarından oluşur. Bunlardaki çiçek sapı yaprakçığı oranı, çiçek sapı sayısını geçmemelidir.
Ihlamur Çayının Faydaları
Kan dolaşımını düzenleyen ıhlamur çiçeğinin yatıştırıcı özelliği vardır. Öksürüklerde bağışıklık sistemini güçlendirerek, grip ve soğuk algınlığına karşı koruyucu özelliğiyle tanınır. Göğüs yumuşatıcı, rahatlatıcı, balgam söktürücü ve terletici etkilere sahiptir. Ihlamurun ödem çözücü etkisi olduğundan, böbrekleri yormadan, vücutta biriken ödemi indirir. Sinirleri kuvvetlendirir, melankoli, sinir spazmı gibi hastalıkları tedavi eder. Ihlamur çayına çok az karanfil eklenirse sakinleştirici etkisi daha da artar. Baş ağrısı, migrene ve baş dönmelerine iyi gelir. Portakal çiçeği ile demlendiğinde migrene iyi gelir. Mide salgısını arttırır, mide ülserine, bulantıya, bağırsak gazlarına iyi gelir; balla karıştırılıp içilirse ülsere iyi gelir. Mide yanması ve bulantılar için; ıhlamur, biraz kekik, nane ve rezene ile birlikte demlenilip, içilir. Cilde güzellik verir, çilleri, ergenlik çıbanlarını giderir; çiçeklerinden elde edilen su yüze sürülür.
KAYNAKÇA
Gülnur TOKER, Ihlamur Çiçek ve Kabuklarının Biyolojik Aktivitesi ve Kullanılışı, FABAD J. P/ıarm. Sci., 20, 75-79, 1995
Cihat TOKER, Gülnur TOKER, Reyhan YILMAZER, Ihlamur (Tilia) Meyvaları Üzerinde Morfolojik Ve Anatomik Çalışmalar, Ankara Ecz. Fak. Derg. 26 (2) 89-94, 1997
Mehtap Ersin BAYRAK, Ekonomik Forum (Sağlık), Mart 2012
Ahmet Levent İNANÇ, Doğanay YÜKSEL, Ihlamur Bitkisinin (Tilia cordata) Katı-Sıvı Ekstraksiyonunda Toplam Fenolik Madde Kinetiğinin Matematiksel Modellenmesi, Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2018) 22(1): 12-20
Bitkisel Çay Karışımı 541GI0117, Gıda Teknolojisi, T.C. Millî Eğitim Bakanlığı, Ankara 2011
