Hangi soruya cevap arıyorsun?
A vitamini Nedir?
A vitamini, karaciğerde depolanan ve yağda çözünen bir vitamin türüdür. Bu sebeple uzun süre eksikliğine rastlanılmamaktadır.Fakat vücutta depo edildiği için fazla miktarda alımı zararlıdır. Hayvansal ve bitkisel kaynaklar A vitamini içermektedir. Bu anlamda;A vitamini hayvansal kaynaklarda “retinol”, bitkisel kaynaklarda ise “karotenoid” adı verilen bileşenler halinde karşımıza çıkmaktadır. Retinol ve karotenoidler besinler yolu ile alınıp vücudumuzda çeşitli biyokimyasal mekanizmalarla A vitaminine dönüşmektedir.
A Vitaminin Vücudumuzdaki Görevleri Nelerdir?
- A vitaminin vücudumuzdaki en belirgin ve bilinen görevi görme fonksiyonu üzerine olan etkisidir.Gözlerimizin retina kısmında 4 çeşit A vitamini bulunmakla beraber bu yapılar görmemizi sağlamaktadır.
- İmmün sistemin çalışmasında çok önemli görevler üstlenmektedir.
- Enfeksiyon hastalıklarında immün sistemin güçlenmesini sağlamakta ve bizleri enfeksiyonlara karşı korumaktadır.
- Kas ve kemiklerimizdeki yapım-onarım çalışmaları ve büyüme için elzem olan protein sentezi için gerekmektedir.
- Serbest radikal oluşumunu önleyici “Anti-oksidan” aktive göstermektedir. Bu nedenle kanserden koruyu olduğu da bilinmektedir.
- Aynı zamanda;cilt sağlığı ve doku çoğalması konularında da oldukça önem taşımaktadır.
A Vitamini Kaynakları Nelerdir?
A vitaminine hem bitkisel hem de hayvansal kaynaklarda rastlayabileceğimizden bahsetmiştik. A vitamini kaynakları şunlardır:
- Yenilebilir Sakatat (Karaciğer, böbrek vb.)
- Süt, yoğurt
- Kırmızı et, kümes hayvanları, balıklar ve kabuklu deniz canlıları (somon, uskumru vb.)
- Yumurta sarısı
- Yeşil yapraklı sebze ve meyveler: ıspanak, ebegümeci, marul, brokoli, maydanoz, yeşil fasulye, nane, pırasa, yeşil elma, bezelye, kuşkonmaz vb.
- Turuncu renkli sebze ve meyveler: havuç, kabak, kayısı, mango, patates, portakal, mandalina vb.
Gebelikte A Vitamini Tüketiminin Önemi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Gebelik, beslenmenin ön planda olduğu, annenin beslenme örüntüsünün bebeğini fazlasıyla etkilediği bir dönemdir.Dolayısıyla;bu süreçte tüketilen besinler,hem annenin hem de yenidoğan’ın sağlığı üzerinde büyük etkiler oluşturmaktadır. Nitekim bu dönemde yetersiz, dengesiz ve bilinçsizce oluşturulan bir beslenme örüntüsü gebe sağlığını olumsuz etkilemekle sınırlı kalmayıp, yenidoğan’ın tüm yaşamını şekillendirecek ciddi hasarlara da sebebiyet vermektedir.
Tüm bunlar göz önüne alındığında, gebelikte yeterli A vitamini alımı normal fetal büyüme ve gelişmenin yanı sıra fetüsün sağlıklı bir yaşama başlaması ve sürdürmesi,yetişkinlik çağındaki hastalıklardan korunabilmesi için çok önem taşımaktadır.
• Gebelik döneminde normal gereksinime ek olarak 800-1000 IU A vitamini önerilmektedir. Bu anlamda gebelerin günlük A vitamini gereksiniminin 4000-5000 IU olduğu görülmektedir.
Gebelikte Yetersiz A Vitamini alımı;
- Preterm doğumlara
- Düşük doğum ağırlığına
- Yetersiz neonatal A vitamini depolanmasına
- Mikrosefaliye
- Görme kusurlarına yol açmaktadır.
Gebelikte Yüksek Miktarda A Vitamini Alımı ise;
- Annelerde spontan abortus
- Fetüste malformasyonlar
- Yarık damak
- Doğumsal kalp hastalıkları
- Renal sistem ve merkezi sinir sistemi anomalilerinin oluşma riskini artmaktadır.
Gebelikte A Vitamini Takviyesine İhtiyaç Var Mıdır?
Dünya Sağlık Örgütü, A vitamini desteğini, maternal ve perinatal sonuçları iyileştirmek amacıyla önermemektedir. A vitamini desteği, yalnızca bazı spesifik durumlarda önerilebilmektedir. Bu sebeple gebelikte doktor önermediği sürece dışarıdan multivitamin almamak, dışarıdan destek olarak alanların ise önerilen dozu aşmamaya çalışması çok önem taşımaktadır. Yeterli,dengeli beslenmek ve sağlıklı bir gebelik süreci geçirebilmek adına bu sürecin diyetisyenlerle beraber yürütülmesi genel öneriler arasındadır.
KAYNAKÇA
Kabaran S, Ayaz A. Maternal ve fetal sağlık üzerinde b12, folik asit, a, d, e ve c vitaminlerinin etkileri. Turk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi (2013);70 (2):103-12. Kuşaslan Avcı D. Gebelik ve beslenme. Turkiye Klinikleri Journal of Family Medicine-Special Topics 2014;5 (5):25-33. World Health Organization (WHO). 2017. WHO recommendations on antenatal care for a positive pregnancy experience.
Çok faydalı bir yazı olmuş.
Teşekkür ederim güzel yorumlarınız için 🙏Faydalı olduysa ne mutlu bana♥️
Bilgilendirici güzel bir çalışma 👍
Teşekkür ederim🌟🙏