Anavatanı Orta Avrupa ve Asya olarak bilinen nane, Labiatae familyasının bir üyesidir. Nane bitkisinin yüzlerce alt türü vardır ve birçoğu uzun ömürlüdür. Birçok toprak yapısında yetişiyor olmasına rağmen humus bakımından zengin olan toprak nane ekimi için idealdir. Nane büyümesi ve çiçeklenme için en uygun sıcaklık 21 ila 26 ° C arasındadır.
Nane aroma katmak için birçok gıdada, bitkisel çaylarda kullanılmasının yanı sıra baharat olarak da kullanılmaktadır. Taze/kuru bitki materyali veya yağı diş macunlarında, sakızlarda, meşrubatlarda, kozmetik ürünlerinde, ağız hijyen ürünlerinde lezzet arttırmak amacıyla kullanılıyor.
Nane yüksek düzeyde A, C, B3 vitamini ve folik asit içerir.
Nane yağı, nane yapraklarından damıtılarak elde edilmektedir.
Çalışmalar, nane yağının güçlü antioksidan, antimikrobiyal, antifungal ve antiviral etki gösteren bitkilerden biri olduğunu göstermektedir. Antioksidan etkilerini yapraklarında bulunan fenolik bileşenler sağlar.
Nane esansiyel yağının osteoartritli hastalarda ağrıyı azalttığına dair çalışmalar vardır. Bu analjezik (ağrı kesici) etkisi, karvon, limonen ve mentol gibi bileşikleri içermesinden kaynaklanıyor.
Nane esansiyel yağında bulunan mentol, menthone ve mentil asetat gibi bileşikler vardır. Bu bileşikler sayesinde nane yağının solunması ateşi azaltır, bulantı ve kusmayı giderir.
Nane gastrointestinal rahatsızlıklarda, mide ağrısı ve göğüs ağrısı gibi durumlarda ağrı kesici olarak da kullanılabilir. Nane yağının düz kasları gevşetme özelliği vardır.
İrritable bağırsak sendromunda (IBS) gaz sancısını azaltır. Fakat oral alınan nane yağı özofagus sfinkterinin gevşemesine bağlı olarak gastroözofageal reflüye de sebep olabilir.
Nane yağının solunması ile dikkatin arttırdığını gösteren çalışmalar da mevcuttur. Nane türlerinden elde edilen uçucu yağlar gıda ürünlerinin raf ömrünü uzatır.
Doğal kökenli olması, antioksidan ve antimikrobiyal aktiviteleri nedeniyle, yapay koruyuculara mükemmel bir alternatif olarak da kullanılabilir.
Kaynakça:
Stringaro Annarita, Cologne Marisa, Angiolella Letiza (2018), Antioxidant, Antifungal, Antibiofilm, and Cytotoxic Activities of Mentha spp. Essential Oils, Medicines, 5(4), 112.
Salehi Bahare, Stojanović-Radic Zorica, Matejic Jelena, Sharopov Farukh, Antolak Hubert, Kregiel Dorota, Sen Surjit, Sharifi-Rad Mehdi, Acharya Krishnendu, Sharifi-Rad Razieh, Martorell Miquel, Sureda Antoni, Martins Natalia, Sharifi-Rad Javad (2018), Plants of Genus Mentha: From Farm to Food Factory, Plants, 7(3), 70.
Mahboubi Mohaddese (February 2017), Mentha Spicata as Natural Analgesia for Treatment of Pain in Osteoarthritis Patients, Complementary Therapies in Clinical Practine, 26, 1-4.
Chumpitazi B. P., Kearns G.L., Shulman R. J. (23 December 2017), The Physiological Effects and Safety of Peppermint Oil and İts Efficacy in İrritable Bowel Syndrome and Other Functional Disorders, Alimentary Pharmacology & Therapeutics.