B12 Vitamini Nedir? Yararları ve Kaynakları Nelerdir?

B12 Vitamini Nedir? 

B12 Vitamini, kobalamin olarak da bilinmektedir. Suda çözünebilen bir vitamin olan B12 Vitamini DNA sentezi, kırmızı han hücrelerinin oluşumu, miyelin kılıf sentezi, sinir sistemi ve bağışıklık sitemi gibi  birçok görevi bulunmaktadır. Folik Asitle birlikte çalışabilmektedir. Folik Asit, yeterli B12 ve B6 Vitamini varlığında homosistein seviyesini düşürmektedir. Miyelin kılıf sinir hücrelerini sarar ve sinyal iletiminde rol oynar. Merkezinde kobalt minerali bulunur ve adını da bu şekilde almaktadır. B12 Vitamini emiliminde mideden intrensek faktör salgılanarak ince bağırsaktan emilimi arttırır. B12 Vitamini karaciğer, böbrek ve diğer dokularda depolanabilmektedir.

B12 Vitamini Yararları Nelerdir?

B12 Vitamini enerji metabolizmasında görev alır. Sinir sisteminin işleyişinde yer alır. Homosistein metabolizmasında rol almaktadır. Psikolojik fonksiyonların düzenlenmesinde görev alır. DNA sentezi, kırmızı han hücrelerinin oluşumu, bağışıklık sitemi gibi görevleri de bulunmaktadır. Hücre bölünmesinde rol oynar.

B12 Vitaminin Formları: Yaygın formu; siyanokobalamin, aktif formları ise; metilkobalamin ve adenozilkobalamindir. Yiyeceklerle herhangi bir emilim problemi veya metabolik sorun yaşanmadığı sürece, içeriğinde B12 Vitamini olan yiyecekler gereksinimi sağlamaktadır. B12 Vitamini eksikliği yaşandığında, belirtiler olabilmektedir. Unutkanlık, yorgunluk, halsizlik ve güçsüzlük görülebilmektedir. Depresyon gibi psikolojik belirtiler, sinirlilik hali, dikkati toparlamada güçlük oluşabilir. B12 eksikliğinin genellikle olan bulgusu pernisiyöz anemidir. Eksikliğinde beyin ve sinir dokusu oldukça çok etkilenmektedir. Sinir hücrelerinin ve zihinsel fonksiyonların bozulmasına neden olur. Anemi ve nörolojik bulgulara neden olmaktadır.

B12 Eksikliğini saptayabilmek için serumda kobalamin miktarı veya idrarda veya serumda metilmalonik aside bakılmaktır. Ayrıca serum homosistein ölçümü de B12 ve folik asit seviyesi hakkında bilgilendirmektedir. Homosistein aterosklerozda ve osteoporozda rol almaktadır. Homosistein artışı risklidir ve kalp krizi geçirenlerin %20-40’ında homosistein seviyesi yüksek olarak bulunmuştur. 65 yaş üstündeki bireylerde B12 Eksikliği yaklaşık olarak %3-42 arasında bulunmuştur. Erken tanı koyabilmek için takip çok önemlidir. Tedavi edilmezse nörolojik, zihinsel fonsiyon bozuklukları ve anemiye sebep olabilmektedir.

B12 Vitamini; Mental fonksiyon bozukluklarında, astım, AIDS, depresyon, diyabetik nöropati, sperm miktar düşüklüğünde ve multipl skleroz (MS) gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. B12 Vitaminin alım eksikliğinde, emilim probleminde, ilaç etkileşimlerinden sebep olabilmektedir.

B12 Vitamini Kaynakları Nelerdir?

Genellikle daha çok hayvansal kaynaklarda bulunur. Karaciğer, dalak, balık, süt, peynir, yoğurt, yumurtada bulunmaktadır.

B12 Vitamini Gereksinim (mcg):

 KAYNAKÇA

Beslenme Bilgi Sistemi (BeBiS).

Dr. Ayşe Baysal, Diyet El Kitabı, Ankara, 2018.

Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2015” , “T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1031 , Ankara 2016.

Green, R. (2017). Vitamin B12 Deficiency. Nature Rewievs Disease Primers, 1-19.

TürKomp, Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı, Versiyon 1.0

Vitaminler Mineraller  ve Sağlığımız, Yrd. Doç. Dr. Gülhan Samur Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Şubat 2008, Ankara.

Kennedy, D. O. (2016). B Vitamins and the Brain: Mechanisms, Dose and Efficacy—A Review. Nutrients, 8, 68.

Stabler, S. P. (2013). Vitamin B12 Deficiency. The New England Journal of Medicine, 129-160.

Tuzcu, M. S. (2018). B12 Vitamin Eksikliğinin Etiyolojisinin Araştırılması ve B12 Vitamin Düzeyi İle MCV, Homosistein, Folat Düzeyleri Ve Tiroid Fonksiyon Testleri Arasındaki İlişkinin Saptanması. Bozok Tıp Dergisi.