HIV immün yetmezliği virüsü enfeksiyonu ilk defa 1981 yılında ABD’de görüldü.
Hıv bağışıklık sistemindeki akyuvarların yapısını bozarak ve sayısını azaltarak vücudun enfeksiyona karşı direncini ortadan kaldırır.
Başlangıçta nörolojik ve patofizyolojik bulgular ateş halsizlik terleme bulantı ishal görülür.
Belirtiler:
- cilt kuruluğu
- halsizlik
- diyare
- gece terlemesi
- ağız yaraları
- ensefolapati
- Anneden bebeğe
- Kan ürünü
- Cinsel ilişki
En önemli komplikasyonu malnütrisyon ve sepsistir. Ağırlık kaybının yanı sıra yağsız vücut kitlesinde kayıp oluşur. Bu kayıp sonucu kaslardaki protein kitlesi yakılır. Yeretsiz diyet alımının nedeni iştahsizlıktır. Anoreksi ateş ödem anemi hipoalbuminemi hipermetabolizma ferritin ve C reaktif proteinde klink olarak karakterizedir.Aşırı zayıflık(kaşeksi) ve ateşli durumlarda bazal metabolizma artar. Bu durum HIV enfeksiyonları semptomlarının ortaya çıktığı görülür. Hastalarda hiperglisemi hiperkolostrolemi ve insülin direncine sıklıkla rastlanır. Enerji ihtiyacının aminoasitlerden karşılanması için vücut proteinleri yakılır. Glikoz ve lipid metabolizmasında bozukluk görülür. Hastalarda %55 diyareye rastlanır .
- Besinler yavaş yenmeli ve az miktarda tüketilemelidir.
- Sıvı ve posa alımı artırılmalıdır.
- Ateş nedeniyle tiamine ihtiyaç vardır.
Glutamin ,triptofan, sistein verilebilecek kaliteli proteinlerdir.
Dengeli bir diyet bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyonlara karşı korunmayı ,eksik vitamin ve minerallerin karşılanmasını sağlar.
Sebze ve meyveler iyice yıkanıp yenmelidir.
Az pişmiş hayvansal besinler tüketilmemelidir.
Diyette yağ gereklidir, ancak yağlardan sağlanan enerji yüksek olduğundan vücut ağırlığının kontrolünde tüketilen miktara dikkat edilmelidir.
Gaz yapıcı besinlerden kaçınılmalı besinler sıcak değil ılık olarak tüketilmelidir.
Çiğ meyve ve sebzeler rendelenmelidir.
Meyve ve sebzelerin ılık sabunlu suyla yıkanması ve durulanması barsak enfeksiyonlarını önlemek için gereklidir.
Pişmemiş ve az pişmiş yumurtadan ve yumuşak taze peynirden kaçınılmalıdır.
Hastalığın farklı aşamalarında gereksinme farklıdır ve diyete yapılan eklemelerde metabolik aktivitedeki artış göz önüne alınmalıdır.
Kaynakça :
Uslu Z AİDS ve gastrointestinal sistem. Klinik Gelişim.5 :1731 1992
Anon. Acquired immunodeficiency syndrome Ann Int Med 104 575 1986
Beslenme ve diyet dergisi J Nutr and diet 27(2) :49-56 1998
Diyet el kitabı
