Latin ismi Rhus Coriaria L. olan sumak Anacardiaaceae familyasından olup, Rhus cinsi 150 ye yakın tür ile dünyanın birçok yerinde yetişebilmektedir. Sumak Akdeniz ülkeleri,doğu ülkerinden İran ve Afganistanda; Avrupa ülkelerinde Bulgaristan, İtalya, Yunanistan ve Fransaya kadar birçok ülkede yetişebilmektedir. Ülkemizde ise en fazla bulunan türü Rhus Coriaria dır.
Sumak, genellikle çok uzun boyu olmayan ağaççık ve çalı şeklindeki bitki topluluklarından oluşur. Çelikle veya tohumla çoğalır(Davis, 1967; Browicz, 1982;Başoğlu ve Cemeroğlu,1984;Baytop,1999).Sumağın kabuğu, genç sapları ve yaprakları yoğun bir şekilde tanen içerir.
VÜCUDA ETKİSİ
• Sumak içeriğindeki bileşikler sayesinde günümüze kadar birçok ilaçta hammadde olarak kullanılmıştır.
• Antioksidandır(kansere karşı koruyucudur).
• Meyvesi ve yaprağı Anadolu’nun bazı kesimlerinde şeker hastalığında yaygın olarak kullanılmıştır[45].
• Antibakteriyeldir. Diş eti bakımını sağlayarak ağız yaralarının tedavisinde kullanılır.
• Gebelerin kullanımına herhangi bir sakınca görülmemiştir. Ancak gestasyanel diyabet görülen bireylerde gebelik diyabetinin tedavisi için bitkilerin gelişigüzel kullanımında yan etki, toksik etki ve fetüs üzerinde olumsuz etkiler oluşturabileceği unutulmamalıdır.
• Sindirim sistemini düzenleyerek,hazımsızlığı önler.
• Yüksek miktarda C vitamini içerir.
• Cilde faydaladır;akne ve sivilce lekelerinde kullanılabilir.
• İshal ve göz ağrılarında etkendir.
• El ve ayak çatlaklarının tedavisinde öneriliebilir.
• Boğaz ağrılarına iyi gelir ve atşin düşürülmesinde etkendir.
• İçeriğindeki tanenler sayesinde deri tavlamada ve yünlü kumaşların boyanmasında kullanılır.
ÖNEMLİ!
Sumak ekşi bir baharat olduğunda tansiyon hastalarının dikkatli tüketmeleri gerekmektedir. Ayrıca çok fazla tüketmek bağırsak ve midede yanmaya sebep olur ve tuvalet yapma esnasında yanmalara neden olabilir.
Hülya Tunçel
Kaynakça:
Güvenç,Gülşen,Akide Özcan,Şakir Burak Bükücü,ve Mehmet Sütyemez.’’Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi4(4)’’Bazı Derici Sumak(Rhus Coriaria L) Genotiplerinin Fenolojik Özelliklerinin Belirlenmesi.477-483,2017.
Durmuş,Rümeysa nur,Elif Şahin,Elif Sinem Bireller.’’Aziz Sancar Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü.’’Gestasyonel Diyabette Hipoglisemik Etkili Bitkilerin Kullanımı.6/11/3-16.
Akan,Hasan ve Yasemin Bakır Sade. ‘Kahta(Adıyaman) Merkezi ve Narince Köyü’nün Etnobotanik Açıdan Araştırılması.’BEU journal Of Science’’. 4(2),219-248,2015.
