Mitolojik hikayelere konu olacak kadar eski ve değerli bir gıda maddesi olan üzüm, hem besin değeri hem de içerdiği vitamin ve mineraller açısından tam bir şifa kaynağıdır. Üzümün anayurdu Anadolu’dur. Anadolu’da üzüm kültürü Hititlerden beri bilinmektedir.
Kalsiyum, potasyum, sodyum ve demir yönünden zengin olan üzüm; A, B1, B2, Niasin ve C vitamini yönünden de zengindir. Yaş üzüm ile karşılaştırıldığında kuru üzüm ile pekmez, daha az su içerdiklerinden hem kalori değerleri hem de demir ve kalsiyum içerikleri daha yüksektir. Üzüm ve pekmez proteince fakir olmalarına karşın, iyi birer diyet gıdasıdır. Büyüme dönemindeki çocukların iyi beslenmesi için aldıkları protein ve aminoasitler dengeli olmalıdır. Bu denge, anne sütünden sonra kuru üzüm ve pekmezde çok iyi bir şekilde korunmaktadır. Ayrıca Birleşmiş Milletler Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından kuru üzümün amino asitler yönünden gerekli dengeyi sağladığı da kabul edilmiştir.
Üzümün Faydaları Nelerdir?
- Güçlü bir antioksidan olan üzüm kansere karşı koruyucudur.
- Yaşlanmayla savaşır ve yaşlanmayı geciktirir.
- Cildi güzelleştirir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir, bağışıklık sistemi zayıf olanlar için faydalıdır.
- Kan yapıcıdır, kansızlara iyi gelir.
- Yüksek kolesterolü düşürür, kolesterol hastalıklarına karşı faydalıdır.
- Hipertansiyon karşıtıdır, hipertansiyon hastalarına iyi gelir.
- Kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucudur.
Yaz günlerinin vazgeçilmezi olan üzümden çöp çıkmıyor, her anlamda değerlendirmek için şansımız oluyor. İşte bu kullanım alanları;
- Üzümün meyvesi ve yaprakları taze olarak kullanılır.
- Üzümün kurutulması ile kuru üzüm elde edilebileceği gibi üzüm pekmezi ve üzüm suyu da yapılabilir.
- Kuru üzüm çok iyi bir enerji ve besin kaynağıdır. Mide ve bağırsak yaralarına iyi gelir.
- Üzüm çekirdeği kuersetin adlı madde içerir. Kan yapıcı ve damar sağlığını koruyucu etkilere sahiptir. Bu nedenle, üzüm çekirdeği atılmamalı ve üzüm, çekirdeği ile birlikte yenmelidir.
Yenmeden önce birkaç hatırlatma:
Meyveler önce yıkanır, ayıklanır ve kullanılacağı zaman doğranır. Doğranmış veya kesilmiş meyveler fazla bekletilmez, aksi halde hava teması ile vitamin kaybı artar.
Kaynakça:
Baysal, Ayşe. Genel Beslenme. Beşevler/Ankara. Hatipoğlu Yayıncılık, 2018.
Çetin, Aysun. İyileştirir Güzelleştirir Üzüm. Haramidere/İstanbul. Hayykitap Yayınları, 2010.