Dünya Sağlık Örgütü (WHO)  65 yaş ve üzerini kronolojik olarak yaşlı kabul etmektedir.

• 65-74 yaş genç-yaşlılık
• 75-84 yaş ileri-yaşlılık
• 85 yaş ve üstü ise çok-ileri-yaşlılık olarak adlandırılmaktadır.

    Enerji, protein ve besin ögelerinin eksik ya da dengesiz alınmasına malnütrisyon denir. 

    Malnütrisyon yaşlılarda sıkça karşılaşılan bir sorundur. Bu nedenle yaşlıların sağlık durumu belli aralıklarla değerlendirilmelidir. Değerlendirmede gerekli ölçekler kullanılmalı ve malnütrisyon gelişmeden  önlem alınmalıdır.

PEKİ MALNÜTRİSYONUN  NEDENLERİ NEDENLERİ NELERDİR?

• Tat ve koku alma duyusunda azalmayla birlikte yenilen besinlerden hoşlanmama, iştah azalması
• Tükürük salgısında azalma,ağız kuruluğu
• Ağız ve diş problemleri, protez diş kullanma
• Midedeki yiyeceklerin boşalma hızının azalması ve daha uzun süre tokluk hissedilmesi
• Yalnız yaşama, eşini kaybetme gibi psikolojik nedenler
• Fiziksel engel, hareket güçlüğü
• Gelir yetersizliği
• Sosyal izolasyon
• Ruhsal problemler (depresyon, bunama)

gibi nedenler daha az besin tüketimine neden olabilir. Satın alma ve hazırlamada karşılaşılan zorluklar nedeniyle malnütrisyon gelişebilir.

MALNÜTRİSYONU NASIL SAPTARIZ?

• Son 6 ayda %5ten fazla ve son 3 yılda %10dan fazla kilo kaybı malnütrisyonun göstergesidir.
• Malnütrisyonu saptamak için yaşlılarda kilo ölçümüne önem verilmelidir. BKİ 20-25kg/m2 olmalıdır.
• Albümin, prealbümin ve transferrin değerlerine bakılarak da beslenme durumu hakkında bilgi edinilebilir.

 YAŞLILARDA BESLENME NASIL OLMALI?

• Öğün sayısı artırılmalı, böylece her öğünde yenen yiyecek miktarı azalacak tölerasyon artacaktır.
• Besin çeşitliliği sağlanmalı, bir öğünde 4 besin grubundan da besinler olmalıdır.
• Sebze,meyve ve kuru baklagiller gibi posa içeriği yüksek besinler tüketilerek yaşlılık döneminde sık karşılaşılan konstipasyon probleminin önüne geçilebilir.
• Günde en az 8-10 bardak su tüketilmelidir.
• Kalsiyum içeriği yüksek besinler tüketilmelidir.
• Haftada 2 kez balık tüketilmelidir.
• Tuz tüketimi azaltılmalıdır.
• Şekerli besinler ve hamur işleri sınırlandırılmalıdır.
• Tat alma duyularının azalması nedeniyle bozuk olan yiyecekler algılanmayabilir.Dikkatli olunmalıdır.
• Doymuş yağ alımı azaltılmalı, süt ve ürünleri yarım yağlı ,etler az yağlı/yağsız tercih edilebilir.
• Çiğneme güçlüğü olan yaşlılara besinler kıyılarak, püre şeklinde verilebilir.

Kaynakça:

Prof. Dr. Deniz Suna Erdinçler ”Yaşlıda Beslenme” İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri , Sağlıkta ve Hastalıkta Beslenme , Sempozyum Dizisi No: 41 • Kasım 2004; s. 121-131

Doç. Dr. Dilek ASLAN, Dr. Meltem ŞENGELEN,Prof. Dr. Nazmi BİLİR ”YAŞLILIK DÖNEMİNDE BESLENME SORUNLARI VE YAKLAŞIMLAR” GERİATRİ DERNEĞİ,EĞİTİM SERİSİ,No: 1

Yrd. Doç. Dr. Emine Aksoydan, Başkent Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Fakültesi,Beslenme ve Diyetetik Bölümü ” YAŞLILIK VE BESLENME” , Şubat 2008