Hangi soruya cevap arıyorsun?
Laktoz intoleransı en yaygın karbonhidrat intoleransıdır. Laktoz intoleransının nedeni laktaz yetersizliğidir. Laktaz enzimi süt şekeri laktozu, galaktoz ve glikoza parçalar. Laktaz yetersizliğinde laktoz ince barsağın üst kısmında galaktoz ve glikoza hidrolize olmadan kolona geçer. Burada bakterilerle kısa zincirli yağ asitlerine fermente olur, metan ve hidrojen gazları ile karbondioksit oluşur. Emilmeyen bir şekerin fazla miktarda olması sonucu, laktoz osmotik olarak hareket der fekal su miktarını artırır, intestinal bakterilerle hızlı fermentasyon sonucu sişme, gaz ve kramplara yol açar. Fazla laktoz tüketiminde yumuşak dışkı ya da diyare gelişebilir.
Laktoz İntoleransı Belirtileri Nelerdir?
Laktoz intoleransı olan bireyler süt ve süt ürünlerini tükettikten sonra belirli semptomlarla karşılaşırlar.
Gaz, şişkinlik, karın krampları, ishal ve bazen de bulantı, kusma ile seyreder.
Laktoz İntoleransının Çeşitleri Nelerdir?
- Konjenital laktaz eksikliği (CLD): doğuştan olmayan veya azalmış enzimatik aktivite ile karakterize son derece nadir otozomal resesif bir hastalık.
- Primer laktoz intoleransı veya yetişkin tipi laktaz eksikliği: kalıtsaldır. Süt tüketimi azaltılmalıdır.
- İkincil laktaz eksikliği: enfeksiyonlar, gıda alerjisi, çölyak hastalığı, Crohn hastalığı veya radyasyon / kemoterapiye bağlı hastalıklarda bağırsakların yetersiz laktaz üretmesine sebep olur.
Laktoz İntoleransının Tedavisi Nasıl Olmalıdır?
Tedavi laktoz kısıtlaması ile başlar.
Süt ve süt ürünlerini diyetten çıkarmak hastalık açısından önemli bir iyileşme sağlar. Fakat diyetten çıkarılan süt ürünleri nedeniyle kalsiyum ve d vitamini alımı yetersiz kalır. Yaşam boyu yetersiz süt ürünü tüketen bireylerin osteoporoz riski yüksektir fakat buna rağmen araştırmalara bakılarak laktoz intoleransı olan bireylerin osteoporoz riskinin kesin olarak arttığı söylenemez.
Süt ve süt ürünleri, içerisinde süt ürünleri bulunduran besinler, hazır çorbalar, içine süt ya da yoğurt eklenen tüm çorbalar. İçeriği bilinmeyen bütün besinler diyetten çıkarılmalıdır.
Yağ içeriği yüksek besinlerden uzak durulmalı, kızartma gibi pişirme yöntemleri kullanılmamalıdır.
Süt ürünleri tüketemeyen bireyler D vitamini, riboflavin ve kalsiyum alımlarına dikkat etmelidirler. Yetersizlik durumunda takviye olarak alınmalıdır. Hastalıkta etiket bilgilerini dikkatli okumak çok önemlidir.
Kalsiyum İçeriği Yüksek Olan Laktozsuz Besinler Nelerdir?
SÜT / LAKTOZ İÇERMEYEN BESİNLER (100 gram) | KALSİYUM İÇERİĞİ (mg) |
Sardalya (kemiksiz) | 382 |
Badem | 264 |
Keten tohumu | 255 |
Soya sütü ( A, D vitaminleri ve kalsiyum eklenmiş) | 123 |
Ispanak (çiğ) | 99 |
Badem sütü | 83 |
Semizotu (çiğ) | 65 |
Brokoli (çiğ) | 47 |
Portakal | 40 |
Marul | 18 |
Barbunya (çiğ) | 17 |
Yazar: Sena Çelik
KAYNAKÇA
Silberman, E. S., & Jin, J. (2019). Lactose Intolerance. JAMA, 322(16), 1620. doi:10.1001/jama.2019.9608
Di Costanzo, M., & Berni Canani, R. (2018). Lactose Intolerance: Common Misunderstandings. Annals of Nutrition and Metabolism, 73(Suppl. 4), 30–37. doi:10.1159/000493669
Alphan, E. Baş, M., vd. 2017. Hastalıklarda Beslenme Tedavisi. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi
https://www.dilarakocak.com.tr/laktoz-intoleransi/
