Turmeric ya da hint safranı olarak da bilinen bilimsel adı Curcuma longa olan bu bitki zencefilgiller (Zingiberaceae) familyasına aittir. Hem Hindistan’da hem de Güneydoğu Asya’da bolca yetiştirilmekte ve yaygın olarak kullanılmaktadır. Zerdeçal, Mayo Clinic tarafından “temel besin bileşenleri ile sağlık üzerinde potansiyel olumlu etkilere sahip yiyecek” olarak nitelendirilmektedir. Bu olumlu etkileri de ana etken maddesi olan curcumin ile sağladığı düşünülüyor. Şimdiye kadar yaklaşık 120 klinik çalışma başarıyla gerçekleşmiş ve olumlu etkileri görülmüştür.
SAĞLADIĞI FAYDALAR NELERDİR ?
P450 enzim sistemini inhibe ederek reaktif oksijen türlerini azaltır. Antioksidan aktivite gösterir. Yapılan bir çalışmada hamburger lezzetlendirilmesinde kullanılan 8 farklı çeşit baharat arasında en güçlü antioksidan aktiviteye sahip olduğu ortaya çıkmıştır.
Lipit peroksidasyonu hücre fonksiyonlarının bozulmasına sebep olur. Lipit peroksidasyonunu azaltır. Yine aynı çalışmada hamburgere eklenen kurkuminin pişirme sırasında lipit peroksidasyonunu azalttığını göstermiştir.
Antikanserojenik etki gösterir. Kansere karşı koruyucudur.
Tip 2 diyabetli bireylerde glisemik kontrolü kolaylaştırır.
Metabolik sendromlu bireylerde CRP düzeyini düşürerek oksidatif ve inflamatuar durumu iyileştirir.
Kardiyovasküler sağlığı korumaya yardımcıdır. Özellikle miyokard enfarktüsünü anlamlı derecede azalttığı bulunmuştur.
Obezitede de etkinliği kanıtlanmıştır. Özellikle yağ yakımını artırır ve oksidatif stresi azaltır, anksiyete ve depresyon belirtilerine olumlu etki eder.
2017 yılında yayımlanan bir meta-analizde metabolik sendrom, kan lipit düzeyleri, diyabet, inflamatuar barsak hastalığına kadar birçok hastalıkta etkileri gösterilmiştir. Tüm bu sonuçlar kanıtlandığında mucize demek pek de yanlış olmayacaktır.
Yukarıda sayılan bu faydalardan yararlanmak için zerdeçalı vücuda aldıktan sonra kullanımını da sağlamak gerekiyor. Normal şartlarda zerdeçalın suda çözünmeyen ögelere sahip olmasından kaynaklı emilimi oldukça az. Yapılan çalışmalar zerdeçal tüketimine karabiber eklendiğinde emilimin 20 kat arttığını göstermiştir. Bu sebeple kombine halde tüketmek daha yararlı olacaktır.
JECFA (Ortak FAO / WHO Gıda Katkı Maddeleri Uzman Komitesi) ve EFSA (Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu) raporlarına göre, kurkuminin ADI(günlük yeterli alım düzeyi) değeri 0-3 mg/kg’dır. Ancak yine de ilaç kullanıyorsanız, herhangi bir rahatsızlığınız varsa ve doz ayarlaması için hekiminize danışmalısınız.
Kaynakça:
Curcumin, the golden nutraceutical: multitargeting for multiple chronic diseases, 2017 .
Lipid-modifying effects of adjunctive therapy with curcuminoids-piperine combination in patients with metabolic syndrome: results of a randomized controlled trial. October, 2014.
Turmeric and black pepper spices decrease lipid peroxidation in meat patties during cooking 2015, April
Antioxidant and anti-inflammatory effects of curcuminoid-piperine combination in subjects with metabolic syndrome: A randomized controlled trial and an updated meta-analysis. 2015, December.
Curcumin, Piperine, and Capsaicin: A Comparative Study of Spice-Mediated Inhibition of Human Cytochrome P450 Isozyme Activities 2017, January.
Curcuminoids modify lipid profile in type 2 diabetes mellitus: A randomized controlled trial. 2017, August.
Early Human Safety Study of Turmeric Oil (Curcuma longa Oil) Administered Orally in Healthy Volunteers Jayashree Joshi*, Sadhana Ghaisas *, Ashok Vaidya*, Rama Vaidya*, DV Kamat+, AN Bhagwat+ , (Late) Sumati Bhide.
