Başlangıç / Besinler / Mineraller / Çinkonun Vücuttaki İşlevi

Çinkonun Vücuttaki İşlevi

Çinko Nedir?

Çinko, tüm canlı organizmalar için gerekli olan, vücutta 300’den fazla enzimin çalışmasında ve biyokimyasal olaylarda yer alan esansiyel mikrobesin ögesidir. Demirden sonra vücutta en fazla bulunan ikinci elementtir. Yetişkin bir bireyde yaklaşık 2-3 gram kadar çinko bulunur. Vücutta kas, kemik, böbrek, karaciğer, beyin, gözde yer alır.

Vücutta Nelerde Görev Yapar?

  • Hormonların depolanması ve salınımı
  • Hafıza,
  • Görme,
  • Güyüme-gelişme,
  • Protein sentezi,
  • Karbonhidrat sentezi,
  • Lipid sentezi,
  • Nükleikasit sentezi,
  • Hemoglobin sentezi,
  • DNA sentezi vb. birçok metabolik olaya katılır.
  • Bağışıklık sistemini güçlendirir.
  • Yaraların iyileşmesinde görev alır.
  • Enfeksiyonları önler.
  • Antioksidandır.
  • İshal ve solunum yolu enfeksiyonlarını önler.
  • Deriyi, UV ışınlarının radyasyonundan korur.

Eksikliğinde Ne Olur?

  • Enfeksiyon gelişiminde risk oluşturur.
  • Yaralar geç iyileşir.
  • Çocuk hastalıklarında ve ölümlerinde risk faktörüdür.
  • Büyümede gerilik gözlenir.
  • Cinsiyet organlarının gelişimi yavaşlar.
  • Tat ve koku alma azalır.
  • Direnç ve bağışıklık azalır.
  • Kansere yakalanma riski artar.
  • Alzheimer riskini arttırır.
  • Depresyonu arttırır.

Vücuttaki Çinko Miktarını Etkileyen Etmenler

  • Yetersiz beslenme,
  • Beslenme alışkanlıkları,
  • Emilim bozuklukları,
  • Karaciğer hastalıkları,
  • İshal,
  • Anemi,
  • Kronik böbrek hastalıkları,
  • Kalsiyum fazlalığı,
  • Fitatlar,
  • Protein (Kazein),
  • Diüretikler,
  • Alkol,
  • Lignin ve Hemiselülozlar emilimi azaltır.
  • B6, D vitamini ve yağ asitleri çinko emilimi arttırır.

NOT: Hayvansal çinko kaynakların biyoyararlanımı, bitkisel kaynaklara göre daha fazladır. Çünkü hayvansal gıdalarda bulunan sistein ve metiyonin aminoasitleri emilimi arttırıcı etkilere sahiptir. Tahıl ürünleri ve kurubaklagillerde bulunan fitatlar, çinkonun emilimini engeller.

Çinkonun Günlük Alım Miktarı Ne Kadar Olmalı?

Yenidoğanlar          3 mg

Bebekler                   5 mg

Çocuklar(1-10)       10 mg

Yetişkinler(11+)     15 mg

Hamileler                 20 mg

Emzirenler               25 mg

NOT: Çinkonun fazla alımı, vücutta toksik etkiye sebep olmaktadır.

Hangi Besinlerde Çinko Bulunur?

Birçok gıdada bulunur. Kırmızı et, karaciğer, yumurta, istiridye ve kabuklu deniz ürünleri, tavuk, fasulye, fındık, badem, ceviz, kabak çekirdeği, kaju, kurubaklagiller, tahıllar, peynir, mantar, tahin, chia tohumu en zengin çinko kaynaklarıdır.

 

Kaynakça

Akademik Gıda, 14(3), (2016), 307-314


Cilt:14,Sayı:1 ,2020, Bilimsel Tamamlayıcı Tıp, Regülasyon ve Nöralterapi Dergisi 15-19

Hakkında: Diyetisyen Çağla Mangaloğlu

2015 yılında kazandığım Haliç Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik bölümünden 4 yıllık lisans eğitimi sonunda, tezimi "Tip 1 Diyabetlilerde Ara Öğün Alışkanlıkları" üzerine tamamlayarak Diyetisyen ünvanıyla 2019 yılında mezun oldum. Özel FSM Tıp Merkezi, Özel Atlas Hastanesi, Sarıyer Hamidiye Etfal E.A.H, Dr. Siyami Ersek Kalp ve Damar Cerrahisi E.A.H, İstanbul Üniversitesi ÇAPA Tıp Fakültesi ve Dyt. Duygu Yeni Danışmanlık Ofisi gibi çeşitli kurum ve kuruluşlarda stajlarımı tamamladım. Öğrenim hayatım boyunca bir çok projeye ve seminere katılmış, sertifika, ödül ve dereceler elde etmiş bulunmaktayım. 2017 yılında kayıt yaptırdığım Anadolu Üniversitesi Gastronomi bölümünde halen eğitimimi sürdürmekteyim. Haziran 2019 tarihinden beri Online Beslenme Danışmanlığı hizmeti vermekteyim. Hem bilgilerimi ve öğrendiklerimi sizlerle paylaşmak hem de yeni bilgiler öğrenmek için sizlerleyim.

Buna da bakın

KUMKUAT NEDİR?

Son Zamanların En Araştırılan Meyvesi Kumkuat Kumkuat Nedir? Kumkuat, Doğu Asya ve Çin’de doğal olarak …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.